Palestijnen begonnen met vaccineren, verschil met Israël is groot
In de schaduw van de razendsnelle Israëlische vaccinatiecampagne zijn ook de Palestijnse autoriteiten begonnen met inenten. Sinds vorige week zijn er op de Westelijke Jordaanoever ruim 2000 coronavaccins gezet, volgens cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Het contrast met Israël is enorm: daar zijn sinds december al ruim 6 miljoen doses toegediend en is nu ruim veertig procent van de bevolking gevaccineerd. De afgelopen weken groeide daarom de internationale druk op Israël om ook de Palestijnen in de bezette gebieden te vaccineren, zeker omdat Israëlische kolonisten op de Westoever wel ingeënt worden.
De Israëlische regering werpt tegen dat Arabische of Palestijnse inwoners van Israël wel degelijk gevaccineerd kunnen worden. En dat de Palestijnse Autoriteit (PA), die in delen van de bezette gebieden een vorm van zelfbestuur heeft, gaat over de gezondheidszorg van de Palestijnen daar.
Zowel lokale als internationale organisaties wijzen erop dat Israël als bezettende macht ook zorg moet dragen voor de inwoners van de Palestijnse gebieden. VN-gezant Tor Wennesland vroeg Israël om de beschikbaarheid van vaccins te bevorderen, in lijn met het internationaal recht.
Vaccins uit Israël en Rusland
De positie van de PA is niet helemaal duidelijk. Enerzijds hekelen Palestijnse bestuurders Israël vanwege het gebrek aan steun. Zo zei minister Hussein al-Sheikh, een vertrouweling van president Abbas, tegen de New York Times dat hij Israël al in december tevergeefs om 10.000 vaccins had gevraagd. Maar diverse woordvoerders van de PA zeiden later dat ze Israël niet om hulp hadden gevraagd en dat de Palestijnen zelf de vaccins zouden regelen.
Uiteindelijk leverde Israël begin deze maand 2000 vaccins van fabrikant Moderna aan de Palestijnse Autoriteit. Met die levering wordt nu een deel van het Palestijnse zorgpersoneel ingeënt. Ook vaccineerden Israëlische zorgverleners enkele honderden Palestijnse arbeiders die in Israël werken. In totaal heeft de Israëlische regering 5000 doses van het Moderna-vaccin toegezegd.
Er is nu eenmaal veel contact tussen ons en de Palestijnen, dus is het in ons eigen belang dat ze ingeënt worden.
Daarnaast ontving de Palestijnse overheid vorige week 10.000 doses van het Spoetnik-vaccin uit Rusland. Op een bevolking van 5 miljoen zijn deze aantallen niet veel meer dan een druppel op een gloeiende plaat.
Intussen gaan ook in Israël stemmen op om de Palestijnen te helpen bij de vaccinaties, al is het maar uit eigenbelang. "Er is nu eenmaal veel contact tussen ons en de Palestijnen, dus is het in ons eigen belang dat ze ingeënt worden", aldus hoogleraar epidemiologie Gabi Barbash. Er werken meer dan 100.000 Palestijnse arbeiders in Israël en in de Israëlische nederzettingen in bezet gebied.
Vooralsnog lijken de Palestijnen voor nieuwe leveringen vooral aangewezen op de WHO. Deze maand verwacht de Wereldgezondheidsorganisatie 37.000 doses van het Pfizer-vaccin te kunnen leveren, via het Covax-programma voor ontwikkelingslanden. Later moeten er via dit programma nog ongeveer ene kwart miljoen volgen.
De Palestijnse minister van Volksgezondheid zei ook doses van het AstraZeneca-vaccin te hebben besteld bij de farmaceut. Ook zei ze een levering uit China te verwachten.
Het is de bedoeling dat met die vaccins eerst de zorgmedewerkers aan de beurt komen, en vervolgens ouderen en chronisch zieken een prik krijgen. Volgens het ministerie zullen de vaccins niet alleen op de Westelijke Jordaanoever, maar ook in de Gazastrook worden ingezet.
Scepsis
De scepsis bij veel Palestijnen tegenover het vaccin is daarbij wel een uitdaging. Zelfs onder het zorgpersoneel laat niet iedereen zich inenten. "In mijn team zijn er een of twee die zich nog niet willen laten vaccineren", vertelt Raed Yassin, hoofd van de ambulancedienst in de Palestijnse stad Tulkarm.
Zelf liet hij zich deze week wel vaccineren, als een van de eersten. "Wij hebben elke dag veel contact met patiënten. Dus ik ben blij dat we nu gevaccineerd zijn. Hopelijk komt de rest ook snel aan de beurt."
