Kogel door de kerk: per 31 december 2022 statiegeld op blikjes
Per 31 december 2022 komt er 15 eurocent statiegeld op een blikje frisdrank, water of bier. Staatssecretaris Van Veldhoven meldt aan de Tweede Kamer dat ze dat besluit heeft genomen, omdat het aantal weggegooide blikjes in het milieu de laatste tijd alleen maar is toegenomen, terwijl het juist de bedoeling was dat er minder zwerfblikjes zouden zijn.
Het kabinet dreigde al eerder met statiegeld op blikjes. Producenten konden de maatregel nog afwenden, als ze er voor zouden zorgen dat het aantal blikjes in het milieu met 70 procent zou dalen ten opzichte van het gemiddelde van 2016/2017. In plaats daarvan is het aantal blikjes juist met 27 procent toegenomen.
Statiegeld op blikjes is dan de automatische vervolgstap, vindt Van Veldhoven. Eigenlijk zou het besluit pas later dit jaar genomen worden, maar omdat al duidelijk is dat het afgesproken doel niet gehaald wordt, hakt ze nu de knoop al door. De maatregel gaat op 31 december 2022 in, zodat de drankensector en de supermarkten voldoende tijd hebben om zich erop voor te bereiden.
Jaarlijks gaan er zo'n 2 miljard blikjes over de toonbank. 150 miljoen daarvan verdwijnen in het milieu. Dat zijn ongeveer 25 Olympische zwembaden vol, benadrukt Van Veldhoven. "Met statiegeld op blikjes is dat straks verleden tijd."
Waar en hoe de blikjes straks ingeleverd moeten worden, moet nog uitgewerkt worden. Dat is volgens de staatssecretaris aan de producenten en de supermarkten. De kosten voor het statiegeldsysteem worden gedragen door de producenten. Voor horecabedrijven en kleine verkopers gaat een uitzonderingssituatie gelden. Zij hoeven de blikjes niet in te nemen.
70 tot 90 procent wordt ingeleverd
Per 1 juli van dit jaar wordt er ook statiegeld ingevoerd op kleine plastic flesjes, zo was al besloten. Ook daarvoor krijgen mensen 15 cent terug als ze een flesje inleveren. Uit onderzoek blijkt dat bij dat bedrag 70 tot 90 procent van de blikjes en flesjes wordt ingeleverd, weet Van Veldhoven.
Producenten en supermarkten hebben zich jarenlang verzet tegen het uitbreiden van het statiegeld. Het is duur en ingewikkeld, en het levert volgens hen te weinig op. Maar volgens Van Veldhoven is statiegeld het juiste middel om zwerfafval te voorkomen. Ze wijst erop dat andere landen, zoals Duitsland, al langer statiegeld op blikjes hebben.
Plastic flessen
Het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL) laat in een reactie weten zich voor te bereiden op een statiegeldsysteem. "Maar", zegt algemeen directeur René Roorda, "Het is wel belangrijk dat er een breed inzamelsysteem wordt opgezet buiten de supermarkten om."
Volgens het CBL wordt ongeveer 50 procent van de blikjes buiten de supermarkten verkocht en is het dan ook logisch dat ook die verkooppunten bijdragen aan het optuigen van een inleversysteem. Bij plastic flessen - waar het inleveren wel voornamelijk bij de supermarkten wordt gedaan - ligt dat anders. Daarvan worden volgens het CBL een veel groter deel bij supermarkten verkocht.
