'Franse avondklok heeft geen duidelijk effect'

• Frank Renout

  correspondent Frankrijk

In Frankrijk geldt net als in Nederland een avondklok, maar het aantal dagelijkse coronabesmettingen loopt daar desondanks weer op. Dat gebeurt ook in regio's waar de avondklok extra lang duurt, blijkt uit berekeningen van de Franse publieke omroep op basis van officiële overheidscijfers. "Dit stemt niet optimistisch", is de conclusie.

Ook de Franse regering erkent nu voor het eerst dat de situatie niet voldoende verbetert door de avondklok. "Er is een effect, maar het is niet genoeg", zegt regeringswoordvoerder Gabriel Attal. "Het aantal besmettingen is hoog, neemt toe, en de druk op ziekenhuizen neemt toe."

De avondklok werd half december ingevoerd voor heel Frankrijk. Na 20.00 uur mocht niemand meer de straat op. Op 2 januari werd dat tijdstip in vijftien departementen vervroegd naar 18.00 uur. In die departementen leidde dat na zes dagen tot een flinke daling van het aantal besmettingen. Maar na twee weken gebeurde het tegenovergestelde: weer meer mensen raakten besmet.

Op 10 januari werd in nog eens acht Franse departementen de avondklok vervroegd. Daar daalde het aantal besmettingen de eerste dagen nauwelijks en werd snel daarna juist een forse stijging gemeld. De dagen erna besloten nog meer departementen om hun avondklok te vervroegen en steeds bleek de trend hetzelfde, zegt datajournalist Mathieu Lehot: eerst volgde een (geringe) daling en daarna steeds een stijging. "De cijfers lijken erop te wijzen dat de vervroegde avondklok geen duidelijk effect heeft."

Epidemioloog Renaud Piarroux bevestigt dat tegenover de omroep: "Er is geen spectaculair effect. We waren pas gerust geweest als je wekelijks een daling van 40 procent van het aantal besmettingen ziet. En dat is niet het geval."

Hij wijst er bovendien op dat in de huidige Franse cijfers nog nauwelijks de Britse variant van corona wordt meegeteld. "En die verspreidt zich met grote snelheid, ondanks de avondklok. Het lijdt geen twijfel dat hardere maatregelen genomen moeten worden."

De Franse omroep heeft alleen de departementen bestudeerd met een vervroegde avondklok en constateert daar dus een verslechtering. De regering zegt dat de avondklok wél werkt, door de situatie in die betreffende departementen te vergelijken met andere delen van het land. "In de departementen waar we op 2 januari de avondklok vervroegden, is het aantal nieuwe besmettingen twee tot drie keer zo klein als in andere departementen", zei premier Castex half januari.

Vandaag toonde de regering zich voor het eerst minder optimistisch. "Het effect van de avondklok is beperkt", zei woordvoerder Gabriel Attal.

President Emmanuel Macron wil op korte termijn besluiten of in Frankrijk nieuwe maatregelen nodig zijn tegen corona. Veel specialisten dringen aan op een nieuwe, derde lockdown. Maar de regering is bang dat de Fransen dat niet zullen accepteren, na de lockdown van vorig voorjaar (17 maart-11 mei), de lockdown van vorig najaar (30 oktober-15 december) en de avondklok die sinds half december geldt.

"Als je een politieke beslissing neemt, moet je ook meewegen of het sociaal aanvaardbaar is", zei fractieleider Christophe Castaner van Macrons partij LREM. "Mensen zijn het beu, ze hebben twijfels. En dat is legitiem." Volgens televisiezender BFM wil de regering voorkomen dat het in Frankrijk tot 'Nederlandse toestanden' komt.