Rol van georganiseerde misdaad in zorgsector Twente groter dan gedacht

Drugscriminelen weten steeds vaker door te dringen tot de zorgsector. Dat blijkt uit een onderzoek van het Informatie Knooppunt Zorgfraude in de regio Twente dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

In het onderzoek worden 22 zorgbureaus doorgelicht van wie al vermoed werd dat ze een link hadden met de georganiseerde criminaliteit. Vijftien organisaties bleken zich bezig te houden met hennepteelt. Bij zes daarvan werden ook nog andere vormen van criminaliteit geconstateerd.

Het gaat dan om witwassen, belastingfraude, uitkeringsfraude, illegaal gokken en ook het seksueel uitbuiten van cliënten. Zo werd een 18-jarige verstandelijk beperkte vrouw door een 'zorgaanbieder' in een woning als prostituee aan de slag gezet.

Ook werden er tijdens het onderzoek kwekerijen ontdekt in woningen van eigenaren van zorgbedrijven, maar ook in de woning van een cliënt. In drie gevallen werd een plantage opgerold op de zorglocatie zelf.

Bij drie 'zorgaanbieders' werden kwetsbare cliënten ingezet om henneptoppen te knippen. Dat gebeurde onder het mom van dagbesteding.

Het onderzoek van het IKZ spitst zich toe op Twente. "In andere regio's is dit nog niet onderzocht, maar ik zou het raar vinden als deze vorm van fraude niet ook in andere delen van het land speelt", zegt onderzoekster Carla Vianen tegen RTV Oost. "Mogelijk volgt nog een vervolgonderzoek in de rest van het land."

Zorggeld vloeit in zakken van criminelen

Volgens de onderzoekers gaat het vooral om kleine, particuliere, bedrijfjes die zich richten op kwetsbare cliënten, zoals ouderen en senioren die kampen met allerlei (verslavings)problemen of in aanraking zijn geweest met justitie.

Deze bedrijfjes streken voor tonnen aan zorgsubsidies op onder de noemer van het persoonsgebonden budget, zorg in natura en de wmo (Wet Maatschappelijke Ondersteuning). Het zorggeld ging niet naar de cliënten maar verdween voornamelijk in de zakken van criminelen.

De onderzoekers ontdekten dat deze malafide zorgorganisaties geregeld deel uitmaken van een netwerk van bedrijven, waaronder vastgoed, horeca, transport, goudhandel, met daarboven een holding. In die holding wordt bijvoorbeeld het vastgoed, zoals de zorglocaties, ondergebracht. Op die manier wordt een financieel doolhof opgetuigd, waardoor opsporingsinstanties moeilijk zicht hebben op de geldstromen.

Familiezaken

Ook is er vaak sprake is van een bloedband. De betrokken bestuurders zijn veelal familieleden. Als het dan toch misgaat en een zorgbedrijf krijgt geen nieuw contract of gaat failliet, staat er vaak een zoon of dochter of ander familielid op, die het bedrijf onder een andere naam voortzet.

De onderzoekers stellen vast dat door deze vorm van ondermijning geld, dat eigenlijk bedoeld is voor de zorg, weglekt in het criminele circuit. Niet alleen gaan hierdoor subsidies verloren, tegelijk moeten kwetsbare cliënten het stellen zonder de zorg waaraan ze juist behoefte hebben.