Veel boeren hebben nog steeds geen opvolger: 'Ik ga ze niet dwingen'
Nederlandse boeren en tuinders van 55 jaar en ouder hebben nog steeds moeite om een opvolger te vinden. In 2020 had meer dan de helft geen opvolger voor hun bedrijf klaarstaan, ongeveer evenveel als vier jaar geleden. Volgens het CBS ging het vorig jaar om meer dan 16.000 landbouw- en tuinbedrijven.
Afgelopen jaar waren er ruim 52.000 boerenbedrijven in Nederland. Meer dan de helft van de eigenaren (27.000) was 55-plusser. Ongeveer 11.000 van hen heeft wel iemand die het bedrijf kan overnemen als zij met pensioen gaan.
Voor de overname van melkvee- en geitenbedrijven is de meeste animo, net als in 2016. Ruim twee derde van de melkveebedrijven had een opvolger. Bij geitenbedrijven was dat 54 procent. De interesse om een bedrijf met schapen over te nemen was het minst: 19 procent.
Zuidelijke provincies
Kleine bedrijven hadden de meeste problemen met het vinden van een opvolger. Hoe groter het bedrijf, hoe groter de kans dat er een opvolger was.
In Limburg waren er de minste opvolgers. Over het algemeen hebben de bedrijven in de zuidelijke provincies minder vaak een opvolger dan die in het noorden. In Friesland wordt het vaakst een opvolger gevonden.
Ik mis hun passie voor de beesten. Een passie die ik wel had toen ik ongeveer 10 jaar was. Toen had ik al twee eigen koeien.
Gert Altena, een 49-jarige varkensboer in het Overijsselse Hoogenweg, weet bijna zeker dat er voor zijn bedrijf straks geen opvolger te vinden is. De belangrijkste reden is dat zijn kinderen het niet zien zitten. Dat vindt hij jammer. "Ik ga ze niet dwingen hè, maar ik mis gewoon hun passie voor de beesten. Een passie die ik wel had toen ik ongeveer 10 jaar was. Toen had ik al twee eigen koeien", zegt hij trots.
"Dat was mijn lust en mijn leven. Ik moet de keuze van de kinderen respecteren. Het is gewoon 24/7 ervoor gaan. En als je dat niet kunt opbrengen, moet je er absoluut niet aan beginnen."
Een andere reden is volgens Altena het negatieve imago van het varkensbedrijf. "Als je de publieke opinie bekijkt en al die berichten hoort in de media, daar hebben heel veel boeren grote moeite mee. 'Dan hoeft het voor mij niet meer', denken ze al gauw."
Verder worden hij en veel van zijn collega's gek van al die eisen, zegt Altena. "Neem die luchtwassers nu weer, de stikstofwet die eraan komt en al dat geneuzel. Dat maakt het gewoon erg lastig."
Boeren koppelen
Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK), een organisatie van jonge boeren, bedacht een manier om jonge boeren te koppelen aan boeren die opvolgers zoeken. Op het online platform Boer zoekt Boer kunnen ze op zoek naar een geschikte match.
Het lijkt wel een beetje op een dating-app, zegt projectleider Marloes van Schaik. "Hoe beter je profiel, hoe meer kans je maakt."