Chinese burgerjournalist moet 4 jaar de cel in om verslaggeving uit Wuhan

In Shanghai is een burgerjournalist veroordeeld tot vier jaar cel, omdat ze volgens de rechtbank onrust veroorzaakte met haar verslaggeving. Zhang Zhan was een van de weinigen die vanuit Wuhan verslag deed toen daar de coronapandemie uitbrak.

"Het is een beetje een klassieke aanklacht", zegt correspondent Garrie van Pinxteren in het NOS Radio 1 Journaal. "Als je daarvoor wordt aangeklaagd, komt de veroordeling er meestal ook."

Begin februari reisde Zhang vanuit Shanghai naar Wuhan om met haar telefoon op verschillende locaties te filmen. "Ze is gaan kijken bij een crematorium om te zien hoeveel lijken daar nou echt verbrand werden", zegt Van Pinxteren.

Verbrand

Journalisten kunnen in China over het algemeen niet onafhankelijk hun werk doen. Zhang was advocaat, maar deed buiten de gevestigde Chinese media om verslag van de situatie in Wuhan. Dat maakt haar een burgerjournalist.

In die rol ging ze ook kijken in ziekenhuizen en op lege treinstations. "Ze wilde eigenlijk gewoon in beeld brengen wat daar nou in feite gebeurde in Wuhan. Vooral in het begin van de crisis toen de situatie nog heel erg chaotisch was."

Toen ze via de Chinese sociale media geen verslag meer kon doen, deed ze dat via buitenlandse sociale media, zegt Van Pinxteren. Ook gaf ze interviews aan buitenlandse media. De livestreams die ze deelde, werden vaak bekeken en gedeeld. Zo kwamen de Chinese autoriteiten haar op het spoor.

De mensen die naar de rechtbank in Shanghai kwamen, onder wie journalisten, mochten niet naar binnen:

Volgens Van Pinxteren is het een bijzondere zaak. "Ze is de eerste van de burgerjournalisten die voor een rechter komt. Er waren er een stuk of vier. De anderen zijn nog steeds niet voor een rechter geweest. Daarmee is het een interessant proces dat heel veel belangstelling wekt, ook in China."

De veroordeling kan worden gezien als een waarschuwing van de Chinese regering. "Het is weer iets wat aangeeft: 'als je dit soort dingen doet, pas op. We laten je misschien een tijdje gaan, maar uiteindelijk word je voor deze dingen opgepakt en veroordeeld.'"

In China zijn er mensen die haar steunen, zegt Van Pinxteren. Volgens hen heeft Zhang niets verkeerds gedaan. Ze maakt gebruikt van haar vrijheid van meningsuiting en er is geen enkele reden om haar nu te veroordelen, vinden zij.

Zwakke gezondheid

Volgens The Network of Chinese Human Rights Defenders deed Zhang ook verslag van arrestaties van andere onafhankelijke journalisten en intimidatie van families van coronaslachtoffers. Dat meldt de BBC.

Zhang verdween op 14 mei uit Wuhan. Een dag later werd bekend dat ze was aangehouden in Shanghai. In november werd ze aangeklaagd, onder meer voor het verspreiden van valse informatie over het coronavirus in Wuhan.

Volgens haar advocaat is Zhang in erg zwakke gezondheid, omdat ze al een half jaar in hongerstaking is tegen haar vervolging. Haar advocaat herkende haar bijna niet toen hij haar zag, zegt Van Pinxteren.