Bij de mis op kerstavond in het Chinese Cizhong lijkt corona ver weg

• 

  Sjoerd den Daas

  correspondent China

Er zijn maar weinig plekken in China waar Kerst zo groots wordt gevierd, als in Cizhong. Vele honderden mensen in een kerk die tot de nok toe gevuld is, even buiten Tibet. Behalve de verplicht gestelde mondkapjes voor alle kerkgangers lijkt het coronavirus binnen de Chinese landsgrenzen zo goed als vergeten.

Katholieke Tibetanen, boeddhisten en ook ongelovigen: het hele dorp loopt uit voor de belangrijkste dagen van het jaar. Als pastoor Yao Fei op kerstavond met zijn misdienaars de kerk binnenloopt klinken buiten de honderdduizendklappers en binnen de Tibetaanse kerstliederen: een kerstmis met Chinese karakteristieken.

Op de nachtmis op Kerstavond kwamen gisteren honderden mensen af. En vandaag werd er in Cizhong gedanst en gezongen:

Halverwege de 19e eeuw arriveerden de eerste Franse missionarissen in de regio. Tibet was hun doel, maar zover kwamen ze niet. Tibetaanse religieuze leiders hielden de poorten gesloten, meerdere verkondigers van het woord van God vonden de dood.

Reeds opgezette kerken in de regio werden door Tibetaanse lama's, spirituele leiders, vernietigd. In Cizhong, enkele tientallen kilometers van de Tibetaanse grens, lukte het de missionarissen wel voet aan de grond te krijgen.

Etnische diversiteit

Begin twintigste eeuw werd de katholieke kerk, nadat deze al eens was afgebroken, weer herbouwd. Ook werd de wijnindustrie opgetuigd. Nadat Franse en Zwitserse missionarissen het land begin jaren vijftig door de communisten werden uitgezet was het over met de kerkdiensten. Tijdens de culturele revolutie fungeerde het gebouw als school. Pas in 2008 werd de kerk in ere hersteld, toen Peking een priester uit Binnen-Mongolië naar het dorp stuurde.

"Één van de redenen waarom de katholieke kerk voet aan de grond heeft gekregen in de regio is vanwege de etnische diversiteit", zegt Brendan Galipeau. Hij is antropoloog aan de Tsinghua Universiteit in de Taiwanese stad Hsinchu, en bracht langere tijd in de regio door voor onderzoek.

"Het is echt een melting pot: er zijn Tibetanen, Naxi's, Lisu, een handvol Han-Chinezen." Bij sommige inwoners hangen foto's van Maria aan de muur, anderen hebben een boeddhistisch altaar, niet zelden vergezeld door een portret van partijbaas Xi Jinping.

Priester Yao kon niet met de NOS praten. Bij onze aankomst in het dorp ontving hij een telefoontje waarin hem werd opgedragen geen journalisten te woord te staan. Een andere man, Xiao Jieyi, krijgt een telefoontje zodra we voet op zijn erf zetten. Hij geldt als dorpsoudste, en was in de running om priester te worden.

Die droom zag hij in rook opgaan toen Mao Zedong de culturele revolutie inzette. "Zeg maar dat het vanwege de epidemie niet kan", klinkt het door de speaker. Onbekende mannen volgen elke stap en spreken kerkgangers aan als we ze interviewen.

Religie ligt gevoelig in China. Ook in de door Peking streng gemonitorde katholieke kerk zijn de touwtjes strak aangetrokken. De muren van de kerk in Cizhong staan vol met communistische propagandaleuzen. "Steun de kern", staat er geschreven, een referentie naar partijbaas Xi Jinping, "met het hart gericht op Peking."

Volgens de Chinese autoriteiten zijn er in het land zo'n 38 miljoen christenen en 6 miljoen katholieken. Schattingen van het Purdue's Center on Religion and Chinese Society liggen hoger. Zij gaan uit van grofweg 100 miljoen protestanten, en 10 tot 12 miljoen katholieken.

Sommige inwoners klagen, vooral over een dam die enkele jaren geleden werd aangelegd in de rivier die uitmondt in de Mekong. Grote delen van vruchtbare landbouwgrond zijn onder water komen te staan, mensen moesten hun huizen verlaten. Reden waarom in Cizhong overal gebouwd wordt. De kerk staat inmiddels ingeklemd tussen appartementencomplexen in aanbouw. Tijdens kerst wordt daar even niet over gepraat.

"We vieren de geboorte van de Zoon van God", zegt één van de kerkgangers, terwijl de binnen de kerk verplichte mondkapjes afgaan. Buiten wordt gedanst en gezongen. "Jezus is geboren", zegt een andere kerkganger, uitgedost in traditionele Tibetaanse klederdracht. "Vrede op aarde."