Nog geen handelsakkoord Europa en Londen, deadline gepasseerd

De Britse en Europese brexitonderhandelaars hebben een deadline voor een handelsakkoord, die was gesteld door het Europees Parlement, niet gehaald. Het parlement had geëist dat er uiterlijk voor middernacht een akkoord zou komen. Alleen dan zou er genoeg tijd zijn om de tekst in alle EU-talen te vertalen zodat het parlement er voor 1 januari een besluit over kon nemen.

Er wordt de komende dagen vrijwel zeker wel verder gepraat door de onderhandelaars van beide partijen.

Het VK stapte op 31 januari uit de Europese Unie, maar bestaande handelsafspraken zijn tot 1 januari van kracht. Zijn er dan geen nieuwe, dan gaan de regels van de Wereldhandelsorganisatie gelden en die gaan beide economieën veel geld kosten.

Al bijna een jaar proberen onderhandelaars tot een nieuwe deal te komen, maar minder dan twee weken voor 1 januari is dat dus nog altijd niet gelukt. Beide partijen vinden dat de ander flexibeler moet zijn en dat de ander zich onredelijk opstelt.

Vis

Een groot knelpunt zijn de visserijrechten van EU-vissers, onder wie de Nederlanders, in Britse wateren en de termijn waarin die rechten worden afgebouwd. Het VK heeft een compromisvoorstel van de EU van de hand gewezen, schrijft het Duitse persbureau DPA.

De EU-lidstaten zouden niet bereid zijn om nog meer aan de Britse wensen tegemoet te komen. Vooral Frankrijk tilt er zwaar aan als Franse vissers niet meer in Britse wateren mogen vissen.

Ook over andere punten wordt nog gestreden; swipe om te zien wat de knelpunten zijn:

"Natuurlijk willen we een akkoord", zei de Britse minister van Volksgezondheid Hancock tegen Sky News. "Helaas heeft de EU onredelijke eisen gesteld. Een akkoord is zeker mogelijk, maar het is duidelijk dat de EU dan in beweging moet komen."

EU-onderhandelaar Barnier zei op zijn beurt dat de EU op een eerlijk en evenwichtig akkoord uit is en dat hij de wens tot zelfbeschikking van de Britten begrijpt. "En wij verwachten hetzelfde van hen."

'Tijdige ratificatie onmogelijk'

Het Europees Parlement had zondag als uiterste deadline gesteld. Nu die is verstreken, wordt het onmogelijk om een eventueel akkoord voor het einde van het jaar te beoordelen, zei Kati Piri, brexit-rapporteur in het Europees Parlement, zondagavond in Nieuwsuur.

"Het hele proces verdient geen schoonheidsprijs", zegt Piri. "Normaal duurt het vier of vijf maanden om zo'n groot handelsakkoord te beoordelen. We zijn flexibel en bereid om tijdens Kerst extra te vergaderen, maar ook als er in de komende dagen een akkoord komt kunnen we het niet op tijd ratificeren." Dat betekent wat haar betreft dat er noodmaatregelen getroffen moeten worden voor januari.

'Gewoon' verder praten

In Brussel wordt ervan uitgegaan dat de onderhandelingen de komende dagen gewoon verdergaan, mogelijk ook nog na Kerst. "Zolang er nog enig zicht is op een deal, praten beide partijen door", zegt correspondent Sander van Hoorn. "Al was het maar om niet de schuld te krijgen van het mislukken."

De deadline van het Europees Parlement zal in het achterhoofd van Barnier een rol hebben gespeeld, denkt Van Hoorn. "Maar uiteindelijk kan hij er niet zoveel mee, want dat zou betekenen dat hij vanavond, als er geen deal is, namens de EU een eind zou moeten maken aan de gesprekken."

Noodplan

De EU heeft een noodplan klaarliggen voor het geval het voor 1 januari niet lukt, maar er wel zicht is op een overeenkomst kort na 1 januari.

"De tijd zonder regels die dan overbrugd moet worden, moet zo ordelijk en pijnloos mogelijk zijn om de laatste fase in de onderhandeling niet te frustreren", zegt Van Hoorn.