Kerstpuzzel Dr. Denker: al 40 jaar populair, maker nog altijd geheim

Er is geen krant zonder kerstpuzzel deze dagen, maar in het noorden van het land telt er voor velen maar één: de Kerstpuzzel van Dr. Denker. De puzzel bestaat veertig jaar, blijft ongekend populair en de identiteit van Dr. Denker is na al die jaren nog altijd geheim.

Het Dagblad van het Noorden waarin de puzzel staat, verschijnt deze zaterdag in een vijfvoudige oplage. "In andere jaren zijn er zelfs zes keer zoveel gedrukt", zegt Maaike Trimbach, verslaggever bij de krant, in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar vanwege corona hebben we dit jaar minder verkooppunten."

De grote Dr. Denker Kerstpuzzel verschijnt bij de krant zelf niet online (wel op andere sites). Het is daarom voor sommigen een sport om toch de papieren zaterdageditie te bemachtigen. Er zijn intekenlijsten, bestellingen uit het buitenland, van Canada tot Australië, en sommige uit het noorden verhuisde fans stappen op zaterdagochtend in de auto om nog aan een exemplaar te komen. "Er zijn echt mensen die vanuit Brabant naar Meppel rijden om een krantje op te halen bij een tankstation", weet Trimbach.

Een extra uitgebreide jubileumeditie is het niet geworden dit jaar. Het zijn gewoon weer 40 rebusplaatjes die staan voor veertig woorden die samen de oplossing geven. Ieder jaar heeft de puzzel een thema en deze keer heeft het iets met vissen te maken: 'Dr. Denker heeft beet'.

Wat maakt de plaatjespuzzel zo gewild, al veertig jaar? Volgens Trimbach is het geheim vooral dat de raadsels soms zo moeilijk zijn dat je er alleen niet uitkomt. "Hier staat bijvoorbeeld een plaatje met een V in een blauw vlak. Daar moet een woord uitkomen. Je moet op allerlei manieren gaan denken, en dat doe je met zijn allen, want in je eentje loop je vaak vast. Kerst wordt soms een beetje saai na een paar dagen, dan kun je samen lekker puzzelen."

Voor wie niet met familie kan sparren, zijn er ook puzzelgroepen online waar hints worden uitgewisseld. Oplossingen verraden is verboden. Wie dat doet, wordt geblokkeerd.

Groter geheim dan Sinterklaas

In veertig jaar is de kerstpuzzel nauwelijks veranderd. Het grootste verschil met de editie van 1980 is dat de puzzelpagina toen nog niet in kleur werd gedrukt. Er zijn inmiddels wel veel meer Dr. Denker-puzzels: een pakjesavondpuzzel, een oudejaarspuzzel en dit jaar kwam er een paaspuzzel bij. Tijdens de eerste lockdown dit voorjaar verschenen er extra dagpuzzeltjes om de coronaverveling te verdrijven. Op Facebook en Instagram is Dr. Denker ook te vinden, met bewegende Doordraaiertjes.

Dr. Denker zelf is intussen nog altijd volledig anoniem. Zelfs op de redactie van het Dagblad van het Noorden weten ze niet wie de puzzels bedenkt, zegt Trimbach. "Dat is nog een groter geheim dan Sinterklaas. Dat weet alleen degene die de rekeningen voor hem betaalt in ons bedrijf. Ik weet het ook niet. We hebben wel een keer geprobeerd het geheim te ontrafelen, om een keer interview te doen, maar dat is echt een no go. Dr. Denker wil het niet en de krant wil het ook niet."