Corona in Kansas: eerst de vrijheid, dan de gezondheid
Een onophoudelijk geratel galmt door de hal, terwijl boeren en handelaren toekijken. Concentratie in de blikken. Links gaat een handje omhoog, en dan rechts, en weer links; de biedingen stromen binnen. De veilingmeester, met een strakke cowboyhoed op, drijft de sfeer en daarmee de prijs op door alle ruimte tussen zijn woorden te vullen met een chant, een gezongen riedel.
Voor hem de bak waarin jonge koeien en stieren één voor één worden voorgeleid. Het tempo van zijn gezang gaat naar een climax waarop de laatste opkoper in de zaal de biedingen staakt en er een nieuwe eigenaar is van het getoonde stuk vee. De prijs wordt genoteerd en het volgende beest komt voor. En zo gaat het de hele middag door.
Maar er valt nog iets op. De deelnemers aan de veiling zitten vlak op elkaar, zonder mondkapjes, en ze zijn zeker niet allemaal de jongste meer. En dat terwijl hier diep op het platteland van Kansas het coronavirus in hoog tempo om zich heen grijpt.
Boosheid en irritatie
"Oh ja, ook op het Amerikaanse platteland kent iedereen nu wel iemand die het heeft," erkent boer Andrew Miller, "het is niet meer ergens weggestopt, het is onder ons." Maar van maatregelen wil hij niks weten. "Daar houden mensen hier niet van. Wij geloven in de grondrechten en in onze vlag, niet in een overheid die ons vertelt hoe we moeten leven."
En daar zijn de boeren in Wilson County, waar de wekelijkse vee-veiling wordt gehouden, volhardend in. In het lokale bestuur houden ze bijvoorbeeld een mondkapjesplicht tegen, terwijl het daar volgens experts de hoogste tijd voor is. In een gesprek achter het podium van de veiling gaat het meteen over veel meer dan een virus.
"Er zijn mensen in oorlogen omgekomen voor onze vrijheid," zegt boer Rodney Shaw, die in het veilinghuis werkt. "Dus we laten ons niet dwingen tot een verplichting." Er is volgens Shaw een hoop boosheid en irritatie in de gemeenschap. "Amerikanen kunnen maar tot een bepaald punt geduwd worden, en ik denk dat we dat punt nu bereikt hebben."
Mensen van de plaatselijke gezondheidsdienst, artsen en verpleegkundigen voeren op het platteland van Kansas een haast onmogelijke strijd. Terwijl de stroom patiënten aanzwelt, neemt ook het aantal bedreigingen en intimidaties toe. Dat gaat zo ver, dat al 27 collega's in de staat Kansas de afgelopen maanden ontslag hebben genomen. Ze kunnen het niet meer aan. Terwijl ze juist nu zo hard nodig zijn.
"Ik pleitte op een lokale bijeenkomst voor een mondkapjesplicht. Daarna moest ik door de politie worden begeleid naar mijn huis," vertelt arts Jennifer Bacani-McKenney. Zij heeft haar eigen kliniekje naast het lokale ziekenhuis van Wilson County. "Er zijn artsen aangeklaagd, er zijn adressen van verpleegkundigen online gepubliceerd, er gebeuren echt vreselijke dingen. Ik begrijp dat mensen ermee stoppen."
En dat terwijl het volgens McKenney helemaal misgaat met de epidemie in Wilson County. "We hadden hier in acht maanden tijd nog geen zestig gevallen van corona, de laatste weken hebben we er zestig per week. Dus het schiet nu echt omhoog."
De openlijke ruzie die in de gemeenschap ontstaan is over de corona-maatregelen, zit de bestrijding van het virus verschrikkelijk in de weg, vertelt McKenney. "Het ergste van de pandemie voor artsen is niet het virus zelf," zegt ze, "maar de weerstand en de woede."
Cultuurstrijd
Boer Andrew Miller was ook bij de gespannen bijeenkomst waarover dokter McKenney vertelt. Hij sprak zich uit tegen een mondkapjesplicht, en kon na afloop ook intimidaties incasseren. "Wij werden ook met de politie naar huis begeleid. Mijn familie is bedreigd." Hij laat een hele lijst mailtjes op zijn telefoon zien van mensen die hem uitmaken voor geestesziek en moordenaar.
De verzuurde sfeer in Wilson County is tekenend voor de stand van de corona-crisis op het platteland van Amerika. De emoties lopen zo hoog op, dat het op veel plekken haast niet komt tot het bestrijden van de pandemie. Het is een cultuurstrijd geworden tussen mensen die hun gezondheid het belangrijkste vinden en anderen die één ding nog belangrijker vinden; hun persoonlijke vrijheid.
"Ik had nooit gedacht dat een mondkapjesplicht hier tot zoveel onenigheid zou kunnen leiden. Zelfs binnen families; ik ken mensen die niet meer met elkaar praten, twee broers die samen op een boerderij werken," verzucht Andrew Miller. "Ik kan niet geloven dat we dit meemaken, de enorme verdeeldheid in een kleine gemeenschap als deze."
Bekijk ook de reportage die Lucas Waagmeester maakte in Wilson County.
