'Families van buiten de EU zijn nu niet welkom, geliefden wél. Dat is bizar'

Waarom zijn geliefden in een langeafstandsrelatie vrijgesteld van het EU-inreisverbod en mag naaste familie van buiten de Unie hier niet op familiebezoek? Een groep Nederlanders van buitenlandse afkomst wil dat weten van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid.

Vanwege de coronacrisis mag inmiddels ruim 8,5 maand in principe niemand van buiten Europa de EU inreizen. De afgelopen maanden zijn er wel uitzonderingen gekomen voor onder anderen topsporters, geliefden, zakenmensen en journalisten.

Burgerinitiatief 'Families van buiten de EU, wij missen jullie!' vindt dat oneerlijk. Omdat het inreisverbod voor onbepaalde tijd geldt, is het volgens de groep ook een inbreuk op het recht op familieleven in het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens. Als protestactie heeft de groep 328 kindertekeningen overhandigd aan het ministerie van Justitie en Veiligheid.

De ouders van Basak Manders wonen in Turkije en hebben bijvoorbeeld hun pasgeboren kleinkind nog niet kunnen vasthouden:

"Op dit moment mag iemand in een relatie van drie maanden wel naar Nederland, maar mijn 33 jaar lange relatie met mijn moeder telt blijkbaar niet", zegt initiatiefnemer Andrea Morales. "Als ik succesvol een Tinderdate voor mijn moeder had geregeld met een Nederlander en ze hadden elkaar twee keer ontmoet, dan had ze wel mogen komen."

Uitzonderingen mogelijk

Uitzonderingen op het EU-inreisverbod dienen uitlegbaar te zijn vanuit de volksgezondheid, laat het ministerie van Justitie weten. Uit de reactie wordt niet duidelijk hoe deze afweging precies wordt gemaakt en welke criteria daarbij gelden. Het ministerie schrijft dat er voor sommige familieleden wel uitzonderingen mogelijk zijn. Bijvoorbeeld als de grootouders ervan afhankelijk zijn.

Nederland volgt de regels die door Europese leiders zijn vastgesteld en waar mogelijk worden ze versoepeld, zegt het ministerie. "In de EU is de afspraak gemaakt dat lidstaten niet ruimer dan deze EU-lijst personen toegang verlenen tot hun grondgebied. Aanpassing van de voorwaarde moet op EU-niveau worden besproken en vastgesteld worden."

Volgens Morales zijn er manieren om ook voor opa's en oma's veilig een uitzondering te regelen. Zoals een verplichte hotel- of thuisquarantaine bij aankomst, of direct een coronatest afnemen. "Als het puur om angst voor besmetting vanuit het buitenland gaat, waarom zijn er dan al zo veel andere uitzonderingen?"

De groep vraagt vooral aandacht voor de impact die het inreisverbod heeft op families waar een deel buiten en een deel binnen de EU woont.

'Helemaal alleen'

Zoals de Russische Ekaterina Girbasova (42), die met haar tweeling van 4 jaar oud in Rijen woont. Haar Nederlandse man overleed 3,5 jaar geleden en diens familie heeft het contact verbroken, vertelt ze aan de telefoon.

"Voorheen kwamen mijn ouders en vrienden uit Moskou om te helpen. Maar nu sta ik er helemaal alleen voor. Nederland is nog steeds een beetje 'buitenland' voor mij, omdat ik er nog maar vier jaar woon. Ik heb mijn handen vol aan mijn twee zoontjes en kan alleen werken als ze op school zijn."

Girbasova kan wel met haar kinderen naar Rusland reizen, maar wil juist dat die naar school gaan en goed Nederlands leren. "Het is voor mij nu een heel zware tijd en wat als ik straks ziek word? Wie zorgt er dan voor mijn tweeling?"

Ze stuurden er brieven over aan de EU en de Nederlandse overheid. Net als Maria Pérez (37) meerdere brieven aan minister Grapperhaus heeft gestuurd. "Ik ben een wetenschapper en wil de data zien waar dit beleid op gebaseerd is." Maar ze zeggen beiden dat ze geen inhoudelijk antwoord kregen op hun vragen.

Pérez is is geboren in Ecuador, woont inmiddels acht jaar in Nederland en heeft de Nederlandse nationaliteit. Ze heeft haar ouders voor het laatst anderhalf jaar geleden gezien.

"Mijn verhaal is niet zo dramatisch als van sommige anderen. Maar als je niet weet hoelang je je ouders nog moet missen, maakt je dat zo verdrietig en angstig. Ik vind het ook discriminerend. Als mijn vader en moeder bijvoorbeeld een Spaans paspoort hadden gehad, mochten ze wel komen."

Kinderombudsvrouw

De Kinderombudsvrouw erkent het probleem, maar vindt dat er eerst een oplossing moet komen voor kinderen in Nederland waarvan een of meerdere ouders buiten de EU wonen. Zo maakte het Jeugdjournaal deze zomer het verhaal dat de 12-jarige Rambod zijn vader uit Iran een half jaar niet meer had gezien.

"Beleid zodat kinderen hun buiten de EU wonende ouder op regelmatige momenten kunnen zien, heeft eerste prioriteit", schrijft Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer. "Daarnaast moet er beleid komen voor andere familieleden, zoals grootouders. Want ook zij kunnen zeer betekenisvol zijn voor het welzijn en ontwikkelingsperspectief van hun kleinkind."