Besmettingen en opnames in VS rijzen al de pan uit, en Thanksgiving nadert
Een record van 192.673 positieve tests erbij op vrijdag, ruim een miljoen in een week tijd en inmiddels meer dan 12 miljoen in totaal. Het coronavirus treft de Verenigde Staten hard en donderdag is de belangrijke feestdag Thanksgiving.
"Dat is een groot eetfestijn met heel de familie", zegt correspondent Marieke de Vries. Normaal gesproken reizen vanuit het hele land familieleden naar elkaar toe. Vanwege de coronacrisis wordt iedereen opgeroepen dat niet te doen. Maar experts vrezen dat mogelijk miljoenen mensen elkaar toch opzoeken voor een gezellig feestmaal.
'Precies wat je niet wilt'
"Veel en lange reisbewegingen, mensen dicht op elkaar en samen eten: dat is precies wat je in een pandemie niet wilt", zegt epidemioloog Frits Rosendaal (LUMC). In Canada werd Thanksgiving half oktober gevierd en daar is het gemiddelde aantal dagelijkse besmettingen nu ruim verdubbeld.
Zo'n scenario kan het buurland met zo'n 332 miljoen inwoners zich niet permitteren. Nooit eerder lagen er zo veel coronapatiënten in Amerikaanse ziekenhuizen als nu. Ruim 83.000, meldt een door tijdschrift The Atlantic opgerichte coronastatistiekenwebsite:
Gezien de fors oplopende besmettingscijfers krijgen de ziekenhuizen het nog veel drukker. De overlevingskans van coronapatiënten is beter dan tijdens de eerste golf in het voorjaar. Desondanks overlijden gemiddeld per dag evenveel patiënten als halverwege mei.
Zaterdag werden er 1465 nieuwe sterfgevallen gemeld. Bij elkaar zijn meer dan een kwart miljoen coronapatiënten omgekomen in de VS. Dat is het hoogste aantal ter wereld en hetzelfde geldt voor het aantal positieve tests.
Naar schatting ruim de helft van alle besmettingen gebeurt door patiënten die (nog) geen symptomen hebben. Dat schreef de CDC, het Amerikaanse RIVM, deze week in een rapport. Des te gevaarlijker is een feestdag als Thanksgiving, waar vrienden of familie elkaar kunnen besmetten zonder dat ze weten dat ze überhaupt het virus meedragen.
Neem een kalkoen mee
Vier het alleen met huisgenoten en videobel met je familie, is het dringende CDC-advies. Als je toch besluit fysiek af te spreken, eet dan zo veel mogelijk buiten. En neem zelf bestek, borden en eten mee, staat op de speciale Thanksgiving pagina.
Kalkoen eten is essentieel op deze dag, maar bring your own turkey, dat klinkt bizar voor Amerikanen. Ook wijzen sommigen op Twitter erop dat het qua temperatuur niet de tijd van het jaar is om in de tuin te eten:
"In mijn omgeving hoor ik mensen zeggen: ik ga niet naar familie. Maar ik hoor wel meer dat ze het met vrienden bij elkaar gaan vieren", zegt correspondent De Vries. "Maar zo'n Friendsgiving is minstens zo onverstandig, al scheelt het wel lang reizen."
De Amerikaanse feestdag is een uitgelezen kans voor het Nederlandse kabinet om te zien hoe Kerst kan verlopen, zegt epidemioloog Rosendaal. Want over twee weken zal uit de besmettingscijfers blijken of er een flinke toename is geweest. "En dan kunnen wij daar uitgebreid lering uit trekken."
Feest en demonstraties
Het is overigens dit weekend twee weken geleden dat Joe Biden door Amerikaanse media tot winnaar van de presidentsverkiezingen werd uitgeroepen. Die bekendmaking ging gepaard met grote feesten op straat in steden als New York, Washington D.C en Los Angeles.
Op video's is te zien dat feestgangers dansend en schreeuwend dicht op elkaar stonden. Ook Donald Trump-aanhangers gingen de straat op om te demonstreren. Deze bijeenkomsten hebben volgens Rosendaal ongetwijfeld impact gehad op de hoge besmettingscijfers van nu.
In Philadelphia stonden feestende Biden-aanhangers tegenover die van Trump:
Twee weken later verkeert de VS nog altijd in een impasse. Trump weigert de overwinning van Biden te erkennen en er lopen rechtszaken in een aantal staten. Experts zijn bezorgd dat de patstelling nadelig is voor de aanpak van de coronacrisis. De regering-Trump spreekt dat tegen.
"Natuurlijk hopen we dat de transitie zo soepel mogelijk verloopt", zei het hoofd van het vaccinatieprogramma, Moncef Slaoui, tegen ABC News. Hij heeft nog geen contact gehad met het team van Biden. Dat maakt volgens hem voor het programma ook niet uit. "De operatie is volledig geïsoleerd van het politieke proces."
Vrijdag heeft farmaceut Pfizer in de VS om goedkeuring van hun vaccin gevraagd. Volgens Amerikaanse media kan het vaccineren in het gunstigste geval halverwege december beginnen. Tegen die tijd is ook duidelijk of dat extra hard nodig is vanwege Thanksgiving.