'Helft spoedeisende hulp kan dicht'

Door redacteuren Rinke van den Brink en Hugo van der Parre

Nederland zou toekunnen met 47 spoedeisendehulpafdelingen (SEH's) bij ziekenhuizen in plaats van de huidige 105. Tenminste, als de norm van 45 minuten aanrijtijd die minister Schippers hanteert strikt wordt aangehouden. Dat blijkt uit een berekening die de NOS heeft laten maken.

Concentratie van de spoedeisende hulp is al enige tijd onderwerp van discussie in de zorg. Immers, zo redeneren de voorstanders, waarom is het nodig dat een patiënt in bijvoorbeeld Amsterdam of Rotterdam kan kiezen uit zes eerstehulpafdelingen? Volgens velen kan Nederland best met minder SEH's toe.

De onderliggende gedachte is dat dit de zorg ten goede komt. De resterende SEH's kunnen groeien en meer specialisten in dienst nemen, zodat betere 24-uurszorg geleverd kan worden dan nu.

Minder SEH's

Minister Schippers liet deze maand weten dat ze geen bezwaar heeft tegen het terugdringen van het aantal SEH's. Wel wil ze de garantie dat een ambulance een patiënt binnen 45 minuten na de melding van een incident heeft afgeleverd op zo'n afdeling. Ze herhaalde dit onlangs in een debat in de Tweede Kamer en in antwoord op Kamervragen.

Naar aanleiding van de uitspraken van Schippers heeft de NOS een berekening laten maken door een consultancybureau dat in de zorgsector werkzaam is. Uitgangspunt was een aanrijtijd van 45 minuten binnen iedere veiligheidsregio.

Op de grond van de aanrijtijd zouden in Nederland 47 SEH's volstaan in plaats van de huidige 105, blijkt uit de berekening. In werkelijkheid zal dat aantal vermoedelijk iets hoger liggen, doordat op sommige dichtbevolkte plekken extra SEH's nodig zijn.

Goedkoper

Uvit, met meer dan vier miljoen verzekerden de tweede zorgverzekeraar van Nederland, pleit al langer voor het terugbrengen van het aantal SEH's. Uvit-bestuurder Martin Bontje wil nu dat er echt een begin wordt gemaakt met dat proces, zegt hij in reactie op de berekening. Volgens hem wordt de zorg niet alleen beter, maar ook goedkoper. Een ambtelijke werkgroep heeft vorig jaar al eens becijferd dat er 260 miljoen euro per jaar bespaard wordt als Nederland teruggaat naar pakweg 60 SEH's.

De zorgverzekeraar vindt dat de komende twee jaar moet worden besteed aan het formuleren van kwaliteitscriteria en aan een aanbestedingsprocedure. Alle zorgverzekeraars zouden gezamenlijk moeten optrekken, zegt Bontje. Hiermee zou de Nederlandse Mededingingsautoriteit overigens wel eerst moeten instemmen. En ook voor een eventuele concentratie van het aantal SEH's is de goedkeuring van de NMa nodig.

Beroepsvereniging

De vereniging van spoedeisendehulpartsen begrijpt wel dat er een discussie gevoerd wordt over de SEH's. "Het heeft wel iets logisch, maar het is tot nu toe vooral een politieke discussie, ingegeven door bezuinigingen", zegt NVSHA-voorzitter Menno Gaakeer, zelf werkzaam op de SEH van het Medisch Spectrum Twente.

"Het ministerie heeft gezegd dat we als beroepsvereniging betrokken worden in de discussie, maar dat moet nog wel beginnen", zegt Gaakeer. "Je moet het hebben over de rol van de SEH in de totale zorg, want we maken deel uit van een hele keten. Als je iets verandert aan de SEH, moet dat in samenhang met de rest."

Ziekenhuizen

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen wil nog niet reageren. "We nemen nog geen standpunt in, omdat het niet het juiste moment is", zegt een woordvoerder. "De minister komt een dezer dagen met een notitie waarin ze haar standpunt over de SEH's verder zal toelichten. Daar wachten we op."

In het algemeen hechten ziekenhuizen overigens zeer aan hun spoedeisende hulp. De SEH's zorgen voor nieuwe patiënten en dus voor inkomsten.

Minister Schippers van VWS heeft aangekondigd dat ze binnenkort met een algemene visie komt op acute zorg. Dan is de politiek weer aan zet.