Kiezers brengen vervroegd hun stem uit bij het stembureau in Tucker, Georgia
NOS Nieuws

Nu al lange rijen in Georgia, zorgen over een eerlijke stembusgang

  • Arjen van der Horst

    Correspondent in de Verenigde Staten

  • Arjen van der Horst

    Correspondent in de Verenigde Staten

Thomas Friedman heeft zich op een kampeerstoel genesteld met een thermosfles dampende koffie. Elke minuut schuifelt hij met zijn stoel weer een paar meter vooruit. Hij heeft zich gevoegd in een lange rij voor het stembureau in Tucker, een voorstadje van Atlanta in de staat Georgia. Sinds begin deze week kunnen de inwoners van deze zuidelijke staat al vervroegd hun stem uitbrengen.

Overal in de staat leidde dat de afgelopen weken tot lange rijen. Soms moesten kiezers wel tien uur staan voordat ze hun stem konden uitbrengen. Friedman wil hoe dan ook stemmen vandaag. "Je weet maar nooit hoe lang je in de rij moet wachten. Het kan een half uur zijn of drie uur. Je kan dan maar beter voorbereid zijn."

In deze video vertellen Amerikanen zoals Thomas Friedman over waarom ze vervroegd gaan stemmen en in de rij staan:

Nu al in de rij om te stemmen

Die vastberadenheid is bij meerdere kiezers te merken in de rij. Veel van hen zijn er niet gerust op dat de verkiezingen eerlijk verlopen en willen er met een vroege stembusgang zeker van zijn dat hun stem telt. Het spant erom in Georgia. Traditioneel is dit een conservatieve staat die al jaren trouw Republikeins stemt. Maar in de opiniepeilingen is de Democraat Joe Biden hier al weken in een nek-aan-nekrace verwikkeld met president Trump.

Wantrouwen over poststemmen

"Dit jaar brengen kiezers veel meer dan normaal vervroegd hun stem uit", constateert Trump-stemmer Stan Mcllroy. "Dat heeft twee oorzaken. Een: de pandemie. Mensen hebben geen zin in grote massa's te staan in een stembureau op verkiezingsdag. Twee: veel mensen vertrouwen de poststemmen niet."

Dat wantrouwen wordt gevoed door Trump, die voortdurend - zonder bewijs - beweert dat poststemmen tot massale kiesfraude leiden. Het is precies om die reden dat Biden-stemmer Robert zijn stem persoonlijk komt afleveren in het stembureau. "Ik was oorspronkelijk van plan om per post te stemmen, maar ik heb besloten dat niet te doen. Ik wil niet dat Trump mijn poststem gebruikt om twijfel te zaaien over de uitslag."

Voter suppression

Die zorgen over het verkiezingsproces bestaan al veel langer. Amerika heeft een lange geschiedenis van voter suppression. De Voting Rights Act uit 1965 moest een einde maken aan de onderdrukking van de stem van zwarte Amerikanen. Maar tot op de dag van vandaag gebruiken vooral Republikeinse staten nog altijd een breed palet aan tactieken dat het minderheden moeilijk maakt hun stem uit te brengen.

Ook Georgia heeft een reputatie op dat gebied. Om in Amerika te kunnen stemmen moet je je inschrijven in het kiesregister. De Republikeinse leiders van Georgia voerden steeds strengere eisen in voor kiezers om zich te kunnen registreren. Ook sloot de staat de afgelopen jaren honderden stembureaus. Een groot deel van de sluitingen vond plaats in regio's waar de meerderheid van de bevolking zwart is.

Deelnemer en scheidsrechter

In Georgia is de minister van Staat verantwoordelijk voor het eerlijke verloop van de verkiezingen. In 2018 was dat Brian Kemp, die in datzelfde jaar óók de Republikeinse kandidaat was in de gouverneursverkiezing. Hij was tegelijk deelnemer en scheidsrechter in zijn eigen verkiezing.

Kemp besloot enkele maanden voor de verkiezingen 560.000 kiezers uit het kiesregister te schrappen. Volgens Kemp waren de verwijderde kiezers inmiddels overleden of verhuisd naar een ander adres. Disproportioneel veel zwarte kiezers werden uit de lijsten geschrapt. Achteraf bleek uit onderzoek dat Kemp meer dan 300.000 kiezers onterecht had verwijderd: ze woonden nog gewoon op hetzelfde adres zoals dat in het kiesregister vermeld stond. Kemp zou de gouverneursverkiezing nipt winnen.

Volgens de Republikeinse overheid zijn de maatregelen nodig om kiezersfraude te voorkomen en belastinggeld efficiënt te besteden. Volgens Democraten en burgerrechtenactivisten zijn ze vooral bedoeld als obstakels voor minderheden en kiezers met lage inkomens, groepen die overwegend Democratisch stemmen.

'Niet normaal en oneerlijk'

Aunna Dennis maakt zich ook dit jaar zorgen over het eerlijke verloop van de verkiezingen. Ze is de plaatselijke voorzitter van Common Cause, een burgerrechtenorganisatie die tegen voter suppression vecht. De lange rijen voor de stembureaus zijn voor haar een bewijs dat niet alle inwoners van Georgia even makkelijk hun stem kunnen uitbrengen. "Het is niet normaal en oneerlijk. Kiezers zouden niet drie tot negen uur hoeven wachten om hun stem uit te brengen."

Toch put ze ook hoop uit de lange rijen. "Het zegt veel over het enthousiasme en de volharding van kiezers. Ze zijn bereid lang te wachten om er zeker van te zijn dat hun stem telt ondanks alle hordes die ze moeten nemen."

De harde cijfers onderschrijven haar woorden. Meer dan 1,1 miljoen kiezers in Georgia hebben inmiddels hun stem vervroegd uitgebracht met nog ruim twee weken te gaan tot verkiezingsdag op 3 november. Nog nooit eerder was de opkomst in Georgia zo hoog in deze fase van de presidentsverkiezingen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl