Wetenschappers tegen samenwerking Amsterdamse universiteiten en Huawei

Ruim dertig wetenschappers hebben een open brief gestuurd aan de Amsterdamse universiteiten UvA en VU. Ze hebben grote bezwaren tegen de samenwerking met de Chinese techgigant Huawei.

In augustus werd bekend dat de twee universiteiten het lab 'Dreamslab' gaan oprichten dat gefinancierd word door Huawei. De bedoeling is om onderzoek te doen naar hoe kunstmatige intelligentie zoekmachinefuncties in verschillende talen kan verbeteren.

Oeigoeren

Maar de dertig wetenschappers van universiteiten uit onder meer Groningen, Tilburg, Nijmegen en Delft hebben grote ethische bezwaren. Ook een aantal hoogleraren van de UvA heeft de brief van het collectief Funding Matters ondertekend.

"Deze samenwerking is diep verontrustend. Huawei is actief betrokken bij de schending van mensenrechten van de Oeigoeren in China." Zo zou er bewijs zijn dat het bedrijf een grote rol speelt bij het opzetten van de surveillance-infrastructuur in de regio's waar veel Oeigoeren wonen.

Ook werknemers en de centrale ondernemingsraad van de UvA hebben bezwaren geuit. De ondernemingsraad vindt dat de samenwerking ethisch getoetst had moeten worden. "Veel onderzoek naar kunstmatige intelligentie kan ingezet worden voor positieve, maar ook voor verwerpelijke activiteiten, zo ook het onderzoek van Dreamslab."

Ethische bezwaren

Ook de wetenschappers vinden dat universiteiten bij dit soort samenwerkingsverbanden goed moeten kijken naar eventuele ethische bezwaren en dat is volgens hen in dit geval niet gebeurd. "Geen van de universiteiten lijkt goed te hebben nagedacht over de ethische en politieke gevolgen van deze deal."

Het collectief benadrukt dat het niet gaat om Chinese bedrijven in het algemeen maar om de juiste afwegingen te maken bij zulke samenwerkingen. "Dit soort beslissingen moeten ook gaan over de gevolgen voor mensenlevens."

De VU en UvA

De universiteiten zeggen de brief met belangstelling te hebben gelezen. Ze hopen samen met andere universiteiten in de toekomst te komen met richtlijnen voor samenwerkingen met bedrijven uit 'onvrije landen' .

Toch staan de VU en UvA nog volledig achter de samenwerking met Huawei. "Gegeven het zorgvuldige voortraject dat onze universiteiten in de samenwerking met Huawei Finland hebben bewandeld, de inhoud van het onderzoek én de gemaakte afspraken (zoals het vrij publiceren van onderzoeksresultaten) vinden wij deze samenwerking, op dit terrein, onder deze omstandigheden verantwoord."