'Waarom zien we eigenlijk alleen mannen en geen vrouwen in geschiedenisboeken?'
Waarom gaat het in de geschiedenisboeken eigenlijk alleen over mannen en niet over vrouwen, vroegen drie klasgenoten een tijd geleden aan leraar Richard Zuiderveld. De docent geschiedenis had geen antwoord op die vraag en besloot in de archieven te duiken. Het resultaat is het kinderboek Powervrouwen, over prominente vrouwen in de geschiedenis, dat vandaag uitkomt. Geen verplichte lesstof, maar Zuiderveld zal zijn eigen boek zeker naast de officiële lesstof gaan gebruiken, vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
"Het was moeilijk maar ergens ook wel makkelijk om verhalen over prominente vrouwen te vinden", vertelt de docent geschiedenis op het Carmelcollege in Emmen. "Er zijn natuurlijk de bekende verhalen, zoals het verhaal over Cleopatra, maar ik wilde ook graag onbekende verhalen vertellen. Daarom ben ik de geschiedenisboeken en archieven ingedoken. Daar kwam ik al snel een paar hele mooie verhalen tegen."
Als je haar levensverhaal in een Netflix-serie zou zien, zou je denken: dat kan helemaal niet.
Het boek is een combinatie van biografieën en fictieve verhalen over 35 vrouwen. "Je staat versteld wat sommige vrouwen allemaal hebben meegemaakt." Zo is er Julie d'Aubigny, een biseksuele zwaardvechtende operazangeres. "Als je haar levensverhaal in een Netflix-serie zou zien, zou je denken: dat kan helemaal niet."
Of het verhaal achter de Franse Marie Marvingt, de eerste vrouwelijke gevechtspiloot tijdens de Eerste Wereldoorlog. "Dat is mijn favoriete verhaal. Op jonge leeftijd won Marvingt al allerlei sportprijzen, fietste ze mee met de Tour de France, en meldde ze zich aan om mee te vliegen als gevechtspiloot in WOI. Uiteindelijk sloot ze zich aan bij de Italianen om mee te vechten, omdat ze bij de Fransen niet mee mocht doen. Dat is een kleine greep uit allerlei prachtige verhalen."
Waarom er zoveel mannelijke historische figuren in boeken te vinden zijn en geen vrouwelijke, is voor Zuiderveld een raadsel. "Marie Marvingt sluit aan bij de oorlogsvoering in WOI omdat ze piloot was en de Azteekse Malinalli was de tolk van de Spaanse veroveraar Cortes. Dit zijn twee voorbeelden van vrouwen die op zijn minst aandacht verdienen in lesmethodes."
Volgens Zuiderveld heeft de afwezigheid iets te maken met discriminatie. "Vrouwen zijn buitengesloten van belangrijke posities. Helaas is er nog steeds ongelijkheid. Ik wil met dit boek laten zien dat ze er wel zijn", legt Zuiderveld uit. Het is geen politiek statement, gaat hij verder. "Het is gewoon jammer dat mensen hun verhaal niet kennen."
De vrouwen in het boek zijn ook geen heldinnen. Sommigen waren gewoon schurken.
Powervrouwen is alleen niet een boek waarin de geschiedenis van de vrouw centraal staat. "De vrouwen in het boek zijn ook geen heldinnen. Sommigen waren gewoon schurken. Het is een boek met opmerkelijke verhalen en biografieën over bekende en minder bekende vrouwen in het verleden."
Verhalen over Nederlandse 'powervrouwen' zijn er zeker, maar die staan nog niet in dit boek. Daar maakt Zuiderveld een ander boek over dat later verschijnt.
Eerder verschenen al 1001 vrouwen in de 20ste eeuw en 1001 vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis, geschreven door historica Els Kloek. Ook is er voor het voortgezet onderwijs een website in het leven geroepen over historische vrouwen, genaamd F-site en zijn er recent vrouwen toegevoegd aan de historische Canon van Nederland, onder wie oud-minister van Cultuur Marga Klompé.