India: 1 dokter voor duizenden inwoners, ook in coronatijd
Nergens verspreidt het coronavirus zich sneller dan in India. Momenteel zijn er ruim 6 miljoen besmettingen - alleen de VS heeft er meer - en meer dan 95.000 doden. Op de bevolking van 1,4 miljard mensen is het aantal ernstig zieken en sterfgevallen relatief wel veel lager dan in bijvoorbeeld Nederland of de VS. Maar vooral in regio's waar de organisatie van de gezondheidszorg zwak is, is de spreiding van het virus zorgelijk.
India kampt onder normale omstandigheden al met een enorm artsentekort: volgens de recentste overheidscijfers (uit 2018) zijn er zo'n 600.000 dokters te weinig. Gemiddeld is er één dokter voor elke 10.189 mensen, tien keer minder dan wordt het streefcijfer van de Wereldgezondheidsorganisatie.
1 dokter voor bijna 30.000 inwoners
Maar de verschillen in het land zijn enorm. Zo is de ratio in de zuidelijke deelstaat Kerala bovengemiddeld, met één dokter op 400 inwoners. In Bihar daarentegen, in het noordoosten van India, moeten 28.391 patiënten het met één dokter doen. Bovendien zit de helft van alle dokters daar in maar drie van de 38 districten, dus voor miljoenen mensen op het platteland is de toegang tot kwalitatieve zorg nog beperkter.
De familie van de met corona besmette Kaushalendra Yadav moest drie uur reizen om in het ziekenhuis te komen:
Bihar heeft binnen India het laagste aantal gratis ziekenhuisbedden per inwoner en geeft van alle Indiase deelstaten het minste uit aan zorg. Het is dan ook niet verrassend dat in deze deelstaat tot nu toe de meeste dokters zijn gestorven aan het coronavirus: 23. In Kerala was dat er pas één.
In het academische ziekenhuis DMCH in Darbhanga, een stad van 300.000 inwoners in het noorden van Bihar, stierven tot nu toe geen dokters. Maar ten minste 10 procent van het zorgpersoneel is wel besmet geweest met het coronavirus. Dat is vanwege de besmettelijkheid onmogelijk te voorkomen, zegt een functionaris, die zelf ook ziek werd.
Verwaarloosd ziekenhuis
Volgens een arts-in-opleiding zijn er ook onvoldoende middelen om voorzorgsmaatregelen te nemen. Hij wil niet bij naam genoemd worden, omdat artsen en verplegers in dienst van overheidsziekenhuizen niet met de media mogen praten. "We werken 24 uur per dag en hebben geen tijd voor quarantaine. Dus nadat we een coronadienst hebben gehad, moeten we meteen weer door naar een andere afdeling. Op die andere afdelingen dragen we geen beschermende pakken. We worden tussendoor ook niet getest, behalve als we symptomen hebben."
Voor hem is de pandemie een extra uitdaging in het verwaarloosde ziekenhuis, dat wordt gekenmerkt door vervallen gebouwen, overstroomde wegen en stinkende afvalhopen. "Het ontbreekt aan de meest basale faciliteiten. Zo zijn er niet genoeg medicijnen beschikbaar. Soms kunnen we patiënten niet eens een bed bieden."
Voor de patiënten die uit de omliggende regio van 18 miljoen inwoners naar het DMCH-ziekenhuis worden doorverwezen, betekent het dat hun familieleden een grote rol spelen in de verzorging. Dat geldt ook voor coronapatiënten. De vrouw van de besmette Kaushalendra Yadav zat bijvoorbeeld gewoon naast zijn bed op de isolatieafdeling. "Hij kan moeilijk opstaan en poept en plast in bed, dus zit zij erbij om zijn lakens te verschonen", vertelt haar zwager Ram Yadav.
De corona-afdeling in het ziekenhuis ligt nog lang niet vol. Hoewel ook in Bihar steeds meer wordt getest, is het aantal besmettingen relatief laag. Op de bevolking van bijna 100 miljoen mensen sterven in de deelstaat gemiddeld nog geen tien mensen per dag aan covid-19. Maar tot nu toe lijkt de verspreiding van het virus in India nog niet af te remmen. Voor de dokters en verplegers, die nu al overwerkt zijn, valt de pandemie zwaar op de toch al gebrekkige middelen waarmee ze dagelijks moeten werken.
