Miljoenennota: corona aanslag op economie, wel ruimte voor investeringen
"Corona is een aanslag op ons, onze samenleving en onze economie." Dat schrijft minister Hoekstra in het voorwoord van de Miljoenennota.
De rijksbegroting voor 2021 wordt gedomineerd door de gevolgen van corona, schrijft Hoekstra. Maar het gaat niet alleen over de coronacrisis. "We gaan door met de hervorming van de arbeidsmarkt, er komen extra middelen voor betaalbare woningen en de gaswinning wordt verder afgebouwd."
Enkele opvallende uitgaven uit de Prinsjesdagstukken:
- 5 miljard euro tot 2030 voor maatregelen om de stikstofneerslag te reduceren
- 2 miljard euro aan investeringen in onder meer spoor, water, wegen en defensie worden naar voren gehaald
- Het budget voor Justitie en Veiligheid wordt verhoogd (volgend jaar 300 miljoen erbij en daarna structureel 350 miljoen). Het geld is onder meer bedoeld voor gevangenissen en tbs-instellingen, omdat er "een grotere capaciteitsbehoefte" wordt verwacht
- Omdat het aantal leerlingen en studenten hoger is dan eerder is becijferd door het CBS wordt de Onderwijs-begroting verhoogd met uiteindelijk zo'n 450 miljoen per jaar extra
- Een half miljard wordt uitgetrokken voor de bestrijding van de coronacrisis in "kwetsbare landen"
- De begroting van Sociale Zaken staat voor dit jaar 230 miljoen euro in de min, vanwege de groei van het aantal WW-uitkeringen
Hoekstra schrijft verder in het voorwoord: "De werkloosheid neemt toe, het begrotingstekort loopt op, en de overheidsschuld stijgt waarschijnlijk tot boven de zestig procent van het bbp."
In normale omstandigheden mocht de staatsschuld nooit verder oplopen dan boven de zestig procent van de totale omvang van de economie, anders zou er bezuinigd moeten worden. Maar die stelregel wordt nu losgelaten.
Volgende week dinsdag op Prinsjesdag biedt de minister de Miljoenennota aan in de Tweede Kamer. Zoals elk jaar is het document van tevoren uitgelekt.
Tweede golf
Een doorsnee huishouden gaat er volgend jaar in koopkracht 0,8 procent op vooruit, volgens de Prinsjesdagcijfers. De werkenden gaan er vooral op vooruit, is de voorspelling: 1,2 procent. Terwijl uitkeringsgerechtigden met 0,5 en gepensioneerden met 0,4 stijging wat achterblijven, maar er volgend jaar nog steeds op vooruit gaan.
De vraag is wel wat de cijfers waard zijn. Door de coronacrisis is de nabije toekomst erg onzeker. Als er een tweede golf komt, kan de economie in veel zwaarder weer terechtkomen dan waar nu van uit wordt gegaan.