Greenpeace boos over plan om olieschip Mauritius te laten zinken

1000 ton stookolie lekte al in zee uit het Japanse vrachtschip Wakashio. Dat strandde vorige maand voor de kust van Mauritius, ten oosten van Afrika, en brak daarna in tweeën.

Nu heeft de regering van dat eiland besloten dat de wrakstukken van het schip tot zinken moeten worden gebracht, tot woede van milieu-organisatie Greenpeace. "Het is voor het bedrijf en de overheid de goedkoopste en snelste oplossing", zegt woordvoerder Faiza Oulahsen, "maar mensen en het milieu trekken aan het kortste eind."

Volgens Oulahsen is de brandstof nu grotendeels uit het schip gehaald, "maar het bevat ook heel veel andere schadelijke stoffen: asbest, smeerolie, pcb's, loodhoudende verf, plastic. Dat wordt allemaal drijvend puin. En het is een enorm schip: 300 meter lang, 100.000 ton."

Vooral de pcb's (polychloorbifenyl, een categorie giftige stoffen) en lood zullen zich opstapelen in vissen, voorspelt Greenpeace,. Als die worden gegeten door inwoners, zullen zij de prijs betalen. "Het is schadelijk voor foetussen, baby's en kinderen, zij zullen te maken krijgen met neurologische problemen."

Daarnaast zit het gebied waarin het schip strandde niet alleen vol met koraal, maar is het ook een broedplaats voor walvissen, zegt Oulahsen. "Die plekken raken nu allemaal vervuild."

Uit het zicht, niet uit het water

Waarom zorgt de Japanse eigenaar van het schip niet dat de wrakstukken worden opgeruimd? Oulahsen: "Mensen op het eiland willen dat ook. Ze vinden ook dat de rederij aansprakelijk moet worden gesteld. Opruimen is een hele operatie, maar wel te doen."

Volgens Oulahsen is de overheid van het eiland vrij makkelijk meegegaan met de rederij. "Dat bleek ook al toen het schip vast kwam te zitten: toen zei het bedrijf 'komt wel goed, dat schip krijgen we wel los'. Toen heeft het eiland zich niet voorbereid op een mogelijke olieramp, en dat is het uiteindelijk wel geworden."

Met de gekozen oplossing - het schip laten afzinken - lijkt het eiland nu van het probleem af te komen, maar schijnt bedriegt, zegt Oulahsen. "Uit het zicht, betekent niet dat het uit je water is."

"Je kunt je inderdaad wel afvragen of ze echt hebben nagedacht over de impact voor het rif. Ik denk dat ze misschien niet beseffen wat de consequenties zijn", zegt ook Afrika-correspondent Elles van Gelder. "Studies laten zien dat de vervuiling uit gezonken schepen niet echt goed is voor natuurlijke ecosystemen. En Mauritius is afhankelijk van toeristen die komen duiken en snorkelen."

Zo lag het schip er afgelopen weekend bij:

'Mensen op het eiland zijn woest'

De vraag is volgens Van Gelder of het eiland wel een keuze heeft. "Mauritius heeft de hulp van Frankrijk ingeroepen omdat ze zeiden dit niet alleen op te kunnen ruimen. Franse deskundigen adviseren ook om het schip te laten zinken. Ik weet niet of Mauritius zelf iets anders kan besluiten zonder die Franse en Japanse hulp, of ze daar de middelen voor hebben."

De regering van Mauritius heeft nu besloten tot afzinken, is het daarmee definitief? "Mensen op het eiland zijn woest, merken we", zegt Oulahsen van Greenpeace. "Ze willen het hier niet bij laten. We gaan het zien of hun verzet nog voor verandering gaat zorgen."

Volgens Van Gelder waren er op het eiland al ontevreden geluiden vanaf het begin. Het schip liep op 25 juli aan de grond, maar pas op 8 augustus werd het tot nationale ramp verklaard.

Toch denkt ze niet dat er nog een ander plan komt. "Ik denk dat mensen zich gewoon neerleggen bij wat de overheid doet en beslist en dat dit niet nog teruggedraaid gaat worden. Ook al zijn de zorgen groot. De inwoners hebben het al zwaar nu er door de coronapandemie geen toeristen komen. Dit konden ze er niet bovenop gebruiken."