CPB: economie groeit weer, maar coronaklap dreunt na

De economie krimpt dit jaar met 5 procent, maar groeit in 2021 met 3 procent. De werkloosheid loopt op naar 7 procent. Dat staat in de ramingen en de concept-MEV (macro-economische verkenningen) van het Centraal Planbureau.

Vergeleken met andere landen komt Nederland nog goed weg en is de economische dreun minder hard. Redenen daarvoor zijn onder meer de snelle en forse noodsteun van de overheid, het massaal en goed functionerende thuiswerken, en het feit dat de Nederlandse economie minder leunt op toerisme. Intussen trekt de economie weer aan.

"Maar de klap is ongekend en moet zich grotendeels nog laten voelen", zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp. De werkloosheid en faillissementen reageren met vertraging op de crisis.

Hasekamp waarschuwt voor voorbarig optimisme over de economie:

In de groeiraming gaat het CPB ervan uit dat de steunmaatregelen van de overheid voor bedrijven in oktober niet worden voortgezet.

Minister Hoekstra van Financiën wil geen antwoord geven op de vraag of dat inderdaad zo is. De komende weken werkt het kabinet aan de begroting en ook aan eventuele nieuwe maatregelen. Hoekstra noemt de raming van het CPB slecht nieuws. "Vooral voor de honderdduizenden mensen die hun baan verliezen."

Lastenverzwaringen om maatregelen te kunnen betalen acht de minister op dit moment "economisch onverstandig", omdat dat het herstel dan langer duurt. "En ik ben zorgelijker over de werkloosheidscijfers dan over de schatkist."

Catastrofaal

De ramingen van het CPB zijn overigens iets minder somber dan twee maanden geleden. Er werd toen uitgegaan van een economische krimp van 6,4 procent dit jaar en een groei van 3,3 procent volgend jaar.

Vorige week bleek uit CBS-cijfers dat de Nederlandse economie in de eerste helft van dit jaar opgeteld al met 10 procent is geslonken, een catastrofale krimp, aldus het CBS. Bij het CBS gaat het altijd om een terugblik, het CPB kijkt vooruit. Als de economie zich de komende maanden weer herstelt met een paar procent zal de krimp volgens het CPB voor het hele jaar uitkomen op 5 procent.

Het verwachte groeiherstel van dit en volgend jaar maakt de enorme dreun die de economie gekregen heeft niet goed. Pas in 2022 zal de economie weer het niveau van begin 2020 bereiken.

Tweede golf

Sterk bepalend voor het herstel is hoe de coronapandemie zich ontwikkelt. Als er een tweede golf komt en opnieuw grootschalige contactbeperkingen van kracht worden, krimpt de economie volgens het CPB volgend jaar ook en loopt de werkloosheid op naar 10 procent. In dit tweede-golfscenario rekent het CPB wel met een extra overheidssteunronde die voortduurt tot de zomer van 2021.

Het CPB vindt dat er niet alleen gekeken moet worden naar de impact op de economie en bedrijvigheid, want niet alles laat zich vangen in economische groeicijfers. "De coronacrisis heeft verder grote gevolgen voor zaken die raken aan de kwaliteit van het bestaan: we missen het vieren van een bruiloft of jubileum, de theater- en concertpodia zijn leeg en er zijn grote zorgen over eenzaamheid in verpleeghuizen."

De ramingen van het CPB vormen de basis voor het kabinetsbeleid en de begrotingen voor 2021.