Rusland zegt in oktober bevolking te kunnen inenten met eigen coronavaccin

Rusland zegt in oktober al te kunnen beginnen met het massaal inenten van de bevolking met een eigen vaccin tegen het coronavirus. Gezondheidsminister Moerasjko laat aan staatspersbureaus RIA en Interfax weten dat doktoren en leraren als eersten worden gevaccineerd.

In de komende weken moet de ontwikkeling en registratie van het Russische vaccin worden afgerond, aldus Moerasjko.

Veel onbekend

Half juli liet het land al weten dat het dit jaar zeker 30 miljoen doses van het eigen vaccin wilde produceren. Het vaccin was toen net een maand lang getest op 38 mensen, in de zogenoemde eerste fase van het klinisch onderzoek.

Volgens Kirill Dmitriëv, hoofd van het staatsinvesteringsfonds dat de ontwikkeling van het vaccin financiert, bleek uit die eerste tests dat het vaccin veilig was. Het wekte een reactie op van het afweersysteem, zo zei hij tegen persbureau Reuters.

Hoe sterk die reactie was, is niet duidelijk. Net zomin als hoe de ontwikkeling van het vaccin sinds dat moment is verlopen. Er zijn in tegenstelling tot bij veel andere vaccins geen onderzoeken openbaar in te zien, zegt Rinke van den Brink, redacteur gezondheidszorg.

Het Russische vaccin blijft daardoor enigszins mysterieus. Zo wordt het vaccin ontwikkeld door het relatief onbekende Gamaleja-instituut, in nauwe samenwerking met het Russische ministerie van Defensie. "Het kan dus best dat het een geweldig vaccin is, maar niemand die het kan controleren", zegt Van den Brink.

De vooraanstaande Amerikaanse immunoloog Fauci zei gisteren in het Amerikaanse Congres vooral te hopen dat de Russen het vaccin eerst uitvoerig testen, voordat het in gebruik wordt genomen. "Beweren dat een vaccin klaar is om gedistribueerd te worden voordat het is getest, is op z'n minst problematisch", zei hij.

'Spoetnik-moment'

Mocht het Russische vaccin zo goed werken als geclaimd, dan heeft het land waarschijnlijk als eerste ter wereld een vaccin tegen het virus.

"Het is een Spoetnik-moment", zei investeringsfondsbaas Dmitriëv woensdag tegen CNN over de rappe ontwikkeling van het vaccin, doelend op de wereldprimeur van de Russen in 1957 met de lancering van de eerste satelliet in een baan om de aarde. "De Amerikanen waren verbaasd toen ze de eerste piepen van de Spoetnik hoorden. Het zal hetzelfde zijn met dit vaccin."

Welke stappen zijn er voordat een vaccin op de markt komt? Bekijk onze slider:

Op dit moment zijn er wereldwijd minstens 163 potentiële coronavaccins in ontwikkeling. Zeker 23 daarvan worden op dit moment bij mensen getest, de rest zit nog in de fase van laboratoriumtests en dierproeven.

Nederland doet ook mee aan de vaccinrace, met de in Leiden gevestigde farmaceut Janssen Vaccines. Deze week begon het bedrijf, dat onderdeel is van het Amerikaanse Johnson & Johnson, met het testen van het vaccin op mensen.

De uitslagen van de preklinische fase werden donderdag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. Het vaccin is onder meer getest op apen. Die resultaten waren bemoedigend. Vijf van de zes apen werden volledig beschermd. Daarnaast bleek het virus in tegenstelling tot bij een ander potentieel vaccin - dat van het Jenner Instituut in Oxford - zich ook niet te nestelen in de neus.