Gezamenlijk overleg in Brussel keer op keer uitgesteld
De Europese leiders hebben meer tijd nodig om de nieuwe voorstellen van voorzitter Charles Michel te bestuderen en om onderling te overleggen. Aanvankelijk zou de plenaire vergadering met alle EU-leiders om 12.00 uur beginnen, maar dat wordt keer op keer uitgesteld. Als laatste had de woordvoerder van Michel "niet voor 17.30 uur" gezegd en dat tijdstip is inmiddels ook gepasseerd.
De hele middag zijn groepjes gelijkgestemde landen met elkaar in beraad geweest. Nederland trekt op met Oostenrijk, Denemarken, Zweden, Finland en de drie Baltische staten. Ook Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Spanje, Italië en Portugal hebben een eigen overleg. Voorzitter Michel van de Europese Raad houdt op zijn dakterras samen met Commissievoorzitter Von der Leyen vooroverleg met de verschillende subgroepen.
Op tafel ligt een voorgenomen herstelfonds om de economische klappen van de coronacrisis op te vangen, bestaande uit 750 miljard euro. Knelpunten zijn onder welke voorwaarden het geld wordt verstrekt en de verdeling tussen leningen en subsidies. Rutte wil dat het fonds voornamelijk uit leningen bestaat, maar lijkt zijn Europese collega's daar niet in mee te krijgen.
Boze Orbán
Daarnaast moet een aantal struikelblokken rondom de meerjarenbegroting worden overwonnen, waaronder de koppeling tussen de rechtsstaat en de geldverstrekking. Dat leidt tot boosheid bij de Hongaarse premier Orbán, die vindt dat elk land over zijn eigen staatsinrichting gaat.
Orbán zegt dat Rutte hem en Hongarije "haat": "Hij valt ons zó hard aan":
De 27 regeringsleiders vergaderen voor de derde dag op rij. Gisteravond was het even heel spannend, omdat de Franse president Macron wegliep uit een vergadering met de zogenaamde 'zuinige' landen. Volgens premier Rutte was Macron een beetje kribbig. Ook bondskanselier Merkel verliet op dat moment de vergadering, maar die had het gevoel dat ze klaar was met de besprekingen voor dat moment.
Merkel was vanochtend de eerste die zich weer meldde in het Raadsgebouw waar de top wordt gehouden. Voor de gereedstaande camera gaf ze een korte verklaring, waarin ze zei dat het nog steeds mogelijk is om een deal te sluiten. "Het is een beslissende dag", aldus Merkel.
Beter humeur
De Franse president leek vanochtend in een iets beter humeur te verkeren. Volgens Franse diplomatieke bronnen dreigde hij gisteravond de top te verlaten en er lekten berichten uit dat zijn vliegtuig naar Parijs al klaarstond. Maar bij binnenkomst had hij het vanochtend over "het vinden van de juiste teksten om een compromis te sluiten". Ook hij denkt, net als Merkel, dat het mogelijk moet zijn om vandaag een deal te sluiten. "Wat we ook afspreken: het mag nooit ten koste gaan van de Europese ambitie."
Na hun uitspraken gingen Merkel en Macron naar het dakterras van Michel, voor een ontbijt met ook voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie.
Waar Macron wat betreft het corona-herstelfonds nog enige ruimte voor onderhandelingen laat om eruit te komen, is de deur voor Hongarije helemaal dicht. Volgens Macron bestaat er grote consensus om niet aan de eisen van Hongarije toe te geven. Het land van premier Orbán wil namelijk dat alle voorwaarden die verbonden zijn aan de rechtsstaat van tafel gaan. Orbán wil niet dat landen als Hongarije en Polen worden gekort op geld uit Brussel als ze niet de rechtsstaat eerbiedigen.
In deze video leggen onze correspondenten uit waar de knelpunten liggen:
