Ronnie Brunswijk: van rebellenleider tot parlementsvoorzitter en vicepresident
Het Surinaamse parlement heeft een nieuwe president en vicepresident gekozen. Dat verkiezingswinnaar Chan Santokhi het staatshoofd zou worden was al wel duidelijk. Opmerkelijker is zijn nieuwe tweede man: dat wordt oudgediende Ronnie Brunswijk, die kandidaat was namens de Algemene Bevrijdings- en Ontwikkelingspartij (ABOP). Er waren geen tegenkandidaten. Beide mannen worden donderdag beëdigd.
Brunswijk werd vorige week al gekozen tot voorzitter van het parlement. Hij is niet onomstreden vanwege zijn bewogen carrière in Suriname. "Critici zijn argwanend over de benoeming van Brunswijk. Dat heeft te maken met zijn verleden, zoals zijn drugsveroordeling, maar ook omdat hij zoveel macht naar zich toe probeert te trekken", zegt correspondent Nina Jurna. Maar Santhoki heeft de steun van de ABOP nodig om gekozen te worden als president.
Brunswijk is van Aukaans-Surinaamse komaf. Hij stamt af van de marrons, de ontsnapte Afrikaanse plantageslaven die in het oerwoud leven.
Bloedbad in Moiwana
Brunswijk was de persoonlijke lijfwacht van Desi Bouterse, die in de jaren 80 bevelhebber was van het leger. Maar Brunswijk nam ontslag en keerde zich tegen Bouterse. Hij werd de leider van de rebellenbeweging Junglecommando en voerde in de Binnenlandse Oorlog (1986-1992) een bloedige strijd tegen zijn voormalige baas.
Het werd een jarenlange strijd om de macht in Oost-Suriname, met veel vergeldingsacties. Telkens wanneer Brunswijk ergens had toegeslagen, nam Bouterse wraak op de bevolking uit de geboortestreek van Brunswijk.
Brunswijk brandde op zijn beurt dorpen plat van Bouterse-aanhangers. En zo werd de bevolking de dupe van twee machtsbeluste mannen.
Dieptepunt van de oorlog was het bloedbad dat de troepen van Bouterse aanrichtten in het dorp Moiwana. Brunswijk zou zich daar schuilhouden, maar toen hij niet werd gevonden door het leger werden tientallen vrouwen en kinderen vermoord.
Brunswijk draait al jaren mee in de Surinaamse politiek. Na de burgeroorlog werd hij lid van de ABOP. In 2005 werd hij voor die partij voor het eerst gekozen in het parlement, de Nationale Assemblee. Vooral in Oost-Suriname heeft hij veel steun.
In 2010 maakte de vijandige relatie tussen Brunswijk en Bouterse plaats voor samenwerking. In deze eerste regeerperiode van Desi Bouterse vormde de partij van Brunswijk een coalitie met Bouterses NDP.
Die samenwerking kwam voor iedereen onverwacht. "Ineens leken de twee gezworen aartsvijanden de beste vrienden, ze proostten met champagne op hun nieuwe samenwerking. Maar die bleek van tijdelijke aard en liep uiteindelijk stuk. In de tweede regeertermijn van Bouterse zat Brunswijk in de oppositie. Rondom de onderhandelingen bij deze laatste verkiezingen heeft Brunswijk aangeven dat hij niet meer met Bouterse wil samenwerken'", vertelt Nina Jurna.
Ondernemer met crimineel verleden
Brunswijk is behalve in de politiek ook op zakelijk vlak actief. Hij heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een succesvolle zakenman: hij is in het bezit van een aantal goudmijnen, een voetbalclub en hij heeft een stadion laten bouwen dat hij naar zichzelf heeft vernoemd.
De bevolking van Oost-Suriname zou profiteren van zijn rijkdom. Brunswijk helpt de armen die daar wonen en die hem zien als de Robin Hood van de regio. Hij zou met zijn vermogen een van de machtigste en invloedrijkste personen in Suriname zijn.
Maar zijn succes heeft ook een keerzijde: Brunswijk werd in Nederland veroordeeld tot zes jaar cel voor cocaïnehandel. Ook in Frankrijk werd hij bij verstek veroordeeld voor drugshandel. Brunswijk heeft altijd gezegd dat hij onschuldig is.
Sociale achterstand
De verkiezing van Brunswijk is een grote opsteker voor de marrons-gemeenschap in Suriname. "Ze behoren tot de meest achtergestelde groepen in Suriname. De laatste jaren gingen wel meer jonge marrons studeren en werd hun aandeel in de politiek groter", zegt Nina Jurna.
Brunswijk wil zich inzetten om de sociale achterstand van zijn achterban verder in te halen. Als vicepresident heeft hij daartoe meer handvatten dan als voorzitter van het parlement, liet hij in de aanloop naar de verkiezing weten.
