Doorwerkers blikken terug: 'Ik dacht soms, is dit nou leven?'

Komende woensdag worden de coronamaatregelen aanzienlijk versoepeld. Hoe is het nu met mensen met vitale beroepen die al die tijd hebben doorgewerkt? In de series In de frontlinie en Doorwerkers publiceerden we aan het begin van de corona-uitbraak dagelijks hun ervaringen. Hoe blikken zij nu terug?

Arts-microbioloog Heiman Wertheim heeft net een evaluatie achter de rug in het Radboud UMC Nijmegen. "We hebben in alle fases goed de rust weten te bewaren. We waren pro-actief, hadden veel contact met onder andere collega's in Brabant om zo goed mogelijk geïnformeerd te zijn. Ik heb altijd wel het gevoel gehad dat wij als team 'in control' waren, hoe ingewikkeld het soms ook was."

Alleen van de tekorten aan beschermende middelen heeft Wertheim wel eens een nacht minder geslapen. "Dat was toen we echt nog maar voor een paar dagen iets hadden liggen. Er was onduidelijkheid: welk masker is goed genoeg? Dan ben je continu aan het vechten tegen externe partijen die met goedbedoelde adviezen ook wel voor veel verwarring en onrust kunnen zorgen."

Maar naast alle meningen, is er volgens de arts ook veel saamhorigheid. "Als je bedenkt dat iedereen goede intenties heeft, dan kun je elkaar hervinden en samen leren van wat wel of niet is goed gegaan."

Die saamhorigheid herkent ook Latifah Cornett. Afgelopen week mocht ze het mooiste doen dat ze ooit heeft gedaan in haar werk als begeleider van verstandelijk gehandicapten bij zorgorganisatie Ipse de Bruggen in Delft. Ze mocht vertellen dat de dagopvang weer opengaat. "Cliënten waren dolgelukkig, sommigen moesten zelfs huilen. Hoe blij kun je zijn, dat je weer aan het werk mag."

Toen corona uitbrak, ging ook haar sector op slot. "Soms kreeg ik de vraag: wanneer mag ik naar mijn familie? Verschrikkelijk was dat. Ik dacht: dit houden ze niet vol. Maar het gekke is, het went. Familieleden waren heel creatief, met kaartjes en Skype. Bewoners werden echt verwend en wij ook."

Waardering en respect

Corona was dan ook niet alleen negatief, zegt Latifah. "De cliënten zijn ondanks hun beperkingen heel sterk. Daar ben ik trots op." Ook wijkverpleegkundige Justin Lans ziet die positieve kant. Het zorgpersoneel krijgt volgens de medewerker van Rivas in Dordrecht meer waardering en respect, dan voor de coronacrisis.

Al staat de bonus van 1000 euro voor zijn gevoel niet in verhouding tot de risico's die hij heeft gelopen. "Ik denk dat alle zorgmedewerkers dat zeggen, want wij moesten doorwerken en zaten in onzekerheid."

Soms was hij bang. "We mochten onszelf pas beschermen als cliënten symptomen hadden. Ik ging onbeschermd aan het werk en destijds was het voor ons niet gemakkelijk om ons te laten testen. Later werd dat makkelijker, en heb ik me laten testen. Gelukkig heb ik geen corona opgelopen."

Onbegrip

Justins vrouw werkt ook in de zorg. Beiden werken keihard, zijn thuisdocent voor een dochter van 6 en dragen de zorg voor een kleine van negen maanden. "Dan baal je wel als je in de supermarkt voor lege schappen staat vanwege het hamsteren. Ik ben dol op mijn stukje vlees."

Er was ook onbegrip in huize Lans. "Het zorgpersoneel heeft keihard geknokt en de mensen die ziek werden knokten voor hun leven. Zo'n protest op de Dam begrijp ik dan niet. Of die virusontkenners. Ik heb het virus van dichtbij gezien, ik heb het meegemaakt. Dan valt zoiets ook niet te snappen."

Terug naar normaal

Thijs Quast, buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) in Zeeland, kan ook geen begrip opbrengen voor "mensen op een kluitje". "Protesteren is een democratisch recht: maar houd afstand. Want als zo'n demonstratie moet worden beëindigd, dan krijgen wij als handhavers de schuld. Mensen gaan pas filmen als er repressief opgetreden wordt. Daar gaan heel veel waarschuwingen aan vooraf, maar die staan niet op YouTube."

Quast is bang dat mensen denken: alles kan weer. "Die versoepelingen maken het voor ons lastig handhaven. Ook omdat regelgeving per regio verschilt: een toerist uit Drenthe weet niet precies wat er in Zeeland wel of niet mag. Je moet bijna jurist zijn om die noodverordening te snappen. En ik verwacht niet dat toeristen die uit hun hoofd leren."

Perspectief

Wijkverpleegkundige Justin en begeleider Latifah zijn opgelucht dat er weer perspectief is. Niet alleen in hun werk, maar ook privé. Latifah: "Ik ging van huis naar werk en andersom. Dat was mentaal zwaar. Ik woon alleen, en dacht soms: is dit het nou ook? Is dit nou leven?"

En Justin wil ondanks de onzekerheid die de afgelopen coronaperiode met zich meebracht, nooit terug naar zijn oude baan: "Ik heb ondanks alles nooit gedacht: was ik maar weer adviseur bij de bank."

'De doorwerkers' Latifah Cornett, Justin Lans, Heiman Wertheim en Thijs Quast: