Tweede lanceerpoging Crew Dragon, Nederlander van 88 weet hoe aftellen voelt

• Ivo Landman

  redacteur Online

Vanavond gaat SpaceX opnieuw proberen om de eerste Crew Dragon met astronauten aan boord te lanceren. Woensdag werd de eerste poging op het laatste moment afgeblazen vanwege slecht weer. De kans dat onweerswolken opnieuw roet in het eten gooien, wordt geschat op 50 procent.

Urenlang hingen Bob Behnken en Doug Hurley woensdag in hun stoelen te wachten, bovenop een raket vol explosieve brandstof, op een lancering die op het laatste moment niet doorging.

Ze hadden zelf trouwens wel begrip voor de situatie:

Hoe dat voelt, dat lange wachten, weet Lodewijk van den Berg (88) nog heel goed, ook al is zijn ruimtevlucht met spaceshuttle Challenger 35 jaar geleden. "Ze zetten je in dat ding, je krijgt een klap op je schouder en het laatste wat ze zeggen is: heb een goede vlucht, we hopen je terug te zien. Dat is hun soort humor."

Ook hij moest in zijn stoel ruim twee uur lang wachten op het aftelmoment. "Er wordt een checklist afgewerkt en daar lig je naar te luisteren. Je hebt niet veel tijd om ergens anders aan te denken, maar op een gegeven moment vraag je je wel even af waarom je dit ook alweer wilde doen."

Officieel Amerikaan

Van den Berg groeide op in Nederland, studeerde in Delft, maar vertrok in de jaren 60 naar de VS. Toen hij in april 1985 zijn ruimtevlucht maakte was hij al genaturaliseerd tot Amerikaan. Daardoor werd niet hij, maar Wubbo Ockels enkele maanden later de eerste Nederlander in de ruimte.

Van den Berg woont sinds jaren in Florida. Hij snapt heel goed waarom de lancering van de Crew Dragon belangrijk is voor de VS. SpaceX moet laten zien dat Amerikanen nog steeds in staat zijn om mensen de ruimte in te sturen.

Dat Amerika lang gewacht heeft op een nieuw Amerikaans ruimteschip is wel duidelijk. Onder de slogan Launch America is de lancering flink opgetuigd. Al mag er vanwege corona nauwelijks publiek bij, president Trump reist er tot twee keer toe voor af naar Florida en popzangeres Kelly Clarkson zong woensdag vanuit huis het Amerikaanse volkslied.

Al die belangstelling is begrijpelijk, zegt Jennifer Levasseur, ruimtevaarthistoricus van het Amerikaanse Smithsonian-museum. Ze herinnert zich nog hoe ze de laatste lancering van de spaceshuttle in 2011 beleefde. "Ik keek ernaar met mijn één jaar oude baby. Die is nu bijna tien. Er is een hele generatie Amerikanen die niet weet hoe het is om dat live op tv te zien."

SpaceX heeft een simulator online gezet waarmee je kunt ervaren hoe het is om een Crew Dragon te besturen, en in deze animatie is te zien hoe de vlucht moet verlopen:

Al die aandacht is waarschijnlijk wel tijdelijk, verwacht Levasseur. Op den duur zullen de vluchten van de Crew Dragon naar het ISS routine worden. "Pas als mensen weer verder de ruimte ingaan, gaat dat veranderen. De eerste vlucht naar de maan, dat wordt echt een belangrijk moment."

Slecht nieuws voor Rusland

De Crew Dragon mag dan goed nieuws zijn voor de VS, voor het Russische ruimtevaartprogramma is het juist een flinke tegenvaller, want NASA betaalt nu ruim 80 miljoen dollar voor een zitplaats in de Russische Sojoez. Als astronauten ook met de Dragon naar het ruimtestation kunnen, vallen veel van die inkomsten voor Rusland weg. Het wordt nog minder als straks ook een andere Amerikaanse capsule ruimtevaarders naar het ISS gaat brengen, de CST-100 Starliner van Boeing.

Om het tij te keren, werkt het Russische ruimtevaartagentschap Roskosmos aan een plan om lanceringen met de Sojoez goedkoper te maken. Ruimtevaartkenner Piet Smolders maakt zich intussen niet zoveel zorgen over de toekomst van het Russische programma. "Ze kunnen terugvallen op iets wat ze deden voordat de Amerikanen met hen meegingen: toeristen meenemen. Die betalen net zoveel en misschien nog wel meer. Er zijn genoeg mensen die meewillen."