Zwarte gemeenschap VS hard geraakt: 'Rassenscheiding duikt door crisis weer op'
Voor de ramen van de huizen in de wijk Takoma in het noordoosten van Washington DC zitten tralies. In het perkje voor de baptistenkerk staat een billboard van Black Lives Matter. Door de ramen zijn de opzwepende melodieën van gospelmuziek te horen.
Wie de kerk binnenstapt, wordt gewoonlijk met open armen ontvangen, alleen mag dat nu niet meer. "Sorry," zegt voorgangster Julianne Robertson. "Het is een gewoonte waar ik maar niet mee kan breken. Ik blijf mensen omarmen, want ik voel me beschermd door Gods liefde."
In de kerk is maar een handjevol mensen aanwezig. Sinds de uitbraak van het coronavirus zijn kerken gesloten en worden de diensten online gestreamd. "Juist in deze tijd hebben mensen de kerk nodig en dat geldt zeker voor onze mensen," zegt dominee Graylan Hagler, de geestelijk leider van deze baptistengemeente.
"Onze congregatie is gebroken. We hebben in korte tijd tien mensen verloren, onder wie de 54-jarige Jeremie. Hij was het hart van de gemeenschap. Iedereen kende hem en hield van hem."
Correspondent Marieke de Vries bezocht de kerk:
Van de 323 coronadoden in de hoofdstad is 78 procent Afro-Amerikaan. Dat buitenproportioneel hoge percentage verbaast dominee Hagler niet. "In dit soort crisistijden zie je de dat de overheersende problematiek van de rassensegregatie weer opduikt", zegt hij:
"Het gebrek aan toegang tot de gezondheidszorg, de banen die gekleurde mensen hebben waardoor ze niet thuis kunnen werken. Ze staan in de frontlinie, in de supermarkten, ze maken de ziekenhuisvloeren schoon. De mensen die blootgesteld worden aan het virus zijn zwart, dat komt door de nog altijd bestaande raciale breuklijnen in dit land."
De kerken zijn voor de meeste mensen in deze wijk het enige sociale vangnet, want van de Amerikaanse overheid valt weinig te verwachten, zegt dominee Hagler. "De overheid gaat nooit goed om met rassenkwesties, maar vooral nu niet, met deze bewoner in het Witte huis die raciale spanningen alleen maar aanwakkert."
In heel de VS
In de hele Verenigde Staten zijn minderheden onevenredig zwaar getroffen door het coronavirus. Een derde van de sterfgevallen is zwart, terwijl Afro-Amerikanen maar 13 procent van de bevolking uitmaken.
Er zijn volgens het Amerikaanse Centrum for Disease Control (CDC) meerdere oorzaken aan te wijzen. Zo wonen velen in krappe huizen, vaak met meerdere generaties bij elkaar, zijn de banen die ze hebben relatief vaak essentiële beroepen als buschauffeur of supermarktmedewerker waardoor ze niet de luxe hebben vanuit huis te werken en komen gezondheidsproblemen onder Afro-Amerikanen vaker voor.
Een relatief hoog percentage heeft obesitas, diabetes, astma en hartkwalen, precies de kwalen die in combinatie met het coronavirus vaak fataal zijn.
Een oorzaak is ook dat de gezondheidszorg voor deze groep minder toegankelijk is, zegt professor Adams-Campbell van Georgetown University die de ongelijkheid binnen de zorg onderzocht. Zwarte Amerikanen werken vaak voor een uurloon, waardoor ze niet of onderverzekerd zijn en de klinieken in hun wijken hebben vaak niet de expertise die nodig is.
Wake-upcall
"De coronacrisis zou een wake-upcall moeten zijn om het hele zorgstelsel onder de loep te nemen", zegt Adams-Campbell. "Er zijn hervormingen nodig, zodat de Afro-Amerikaanse bevolking ook kans heeft op een kwalitatief goede gezondheidszorg en een even lange levensverwachting krijgt als witte Amerikanen".
Maar de professor betwijfelt of de mensen die tijdens deze coronacrisis het grootste risico lopen en het hoogste sterftecijfer kennen straks als eerste geholpen worden als er een vaccin is. "Als het alleen maar gaat naar de mensen die het zich kunnen veroorloven dan hebben weer onze rug toegedraaid naar gelijkheid in de gezondheidszorg."
Same old, same old
Vooralsnog is dominee Hagler weinig hoopvol dat de coronacrisis tot meer gelijkheid zal leiden. Zo gaat er wel geld uit het noodpakket van de regering naar grote hamburgerketens en basketbalteams, maar niet naar kleine bedrijven of bijvoorbeeld zijn kerk in een achterstandsbuurt, die het het hardste nodig hebben.
"Ze zijn bang dat als er meer geld naar gewone mensen gaat die er misschien wel een gratis zorgverzekering aan overhouden, of beter onderwijs. Dat is de hypocrisie van deze regering. En zolang er in deze regering niet radicaal iets verandert, zal het allemaal same old, same old blijven."