Kabinet wil verlenging noodsteun koppelen aan omscholing

De NOW-regeling, waarmee bedrijven in nood een tegemoetkoming van het rijk kunnen aanvragen om de salarissen van werknemers door te betalen, wordt verlengd. Waarschijnlijk gaat de nieuwe regeling er iets anders uitzien dan de huidige, die eind deze maand afloopt.

Over de precieze voorwaarden die de overheid aan nieuwe noodsteun wil stellen, wordt nog gesproken. In elk geval wil het kabinet iets doen om steunmaatregelen te koppelen aan omscholing.

Harde eis of niet?

Een deel van de mensen die nu via de noodmaatregel salaris ontvangt, zal er rekening mee moeten houden dat hun werk de komende tijd alsnog verdwijnt, omdat de sector waarin ze werken krimpt. Om te voorkomen dat zij werkloos thuis komen te zitten, met ook alle economische gevolgen van dien, wil minister Koolmees dat ze zich voorbereiden op andersoortig werk.

Het liefst zou het kabinet omscholing als harde voorwaarde willen verbinden aan nieuwe steun, maar dat stuit op uitvoeringsproblemen. Daarvoor zou er een concreet en uitvoerbaar plan moeten liggen, waarin staat wie de omscholing gaat aanbieden, hoe die betaald wordt en wie het gaat controleren. Met het einde van de huidige regeling in zicht, is er weinig tijd voor zo'n alomvattend plan.

Geen herhaling van problemen

Met extra aandacht voor omscholing wil de regering in elk geval voorkomen dat hetzelfde gebeurt als na de financiële crisis van 2008. Toen raakten onder meer veel bankmedewerkers hun werk kwijt. Ze zaten werkloos thuis, terwijl op andere plekken juist mensen nodig waren toen de economie weer aantrok.

Ook nu zal er een verschuiving in de vraag naar werknemers komen, verwacht uitkeringsinstantie UWV. De instelling, verantwoordelijk voor het toekennen van de NOW, publiceerde daar donderdag cijfers over.

Niet alleen bij uitzendbranches, reisbureaus, in de cultuursector, in de horeca, de sierteelt en de luchtvaart zullen banen verdwijnen. Ook bij de detailhandel, technologische industrie, dienstverleners zoals kappers, en in het personenvervoer zijn de komende tijd minder mensen nodig, aldus het UWV.

Nieuwe banen

Het UWV verwacht dat er op andere plekken de komende tijd juist méér vraag zal zijn naar personeel, zoals in de zorg, bij de overheid of bij de post- en koeriersdiensten. Die sectoren zijn op dit moment samen goed voor iets minder dan een kwart van alle banen in Nederland.

Bijna een op de drie werknemers in Nederland werkt in een sector die (zeer) zal krimpen. Dat zijn alles bij elkaar 2,4 miljoen mensen. Deze mensen zullen niet allemaal hun baan verliezen, maar wie wel op straat komt te staan zal meer problemen tegenkomen dan twee maanden terug.

"Als iemand begin maart werkloos werd, dan waren er genoeg kansen om snel weer aan het werk te gaan. In deze tijd is dat een stuk lastiger", zegt Rob Witjes, hoofd arbeidsmarktinformatie bij het UWV.

Om te voorkomen dat mensen op dit moment massaal hun werk verliezen, heeft het UWV al aan ruim 110.000 bedrijven via de NOW noodsteun uitgekeerd. Bij die bedrijven werken zo'n 1,8 miljoen mensen. Ter vergelijking: in februari, voor de crisis, waren er 274.000 werklozen in Nederland.

Twee weken

Minister Koolmees heeft laten weten dat hij binnen twee weken duidelijkheid verstrekt over de nieuwe versie van de NOW-regeling. Dan zal ook helder zijn of het kabinet nog met andere voorwaarden of aanvullingen komt.