150 doden door corona in gehandicaptenzorg: 'Deze groep wordt vergeten'

• Karen Eshuis

  redacteur Online

Het coronavirus raakt mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking hard, maar er is volgens betrokkenen weinig aandacht voor hun situatie. "Deze groep wordt totaal vergeten."

Uit een Kamerbrief die minister De Jonge vandaag heeft verstuurd blijkt dat er in instellingen in de gehandicaptenzorg 810 covid-besmettingen en 150 overledenen zijn gemeld. "Het is een schatting", reageert Boris van der Ham van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). "De cijfers zijn in lijn met die van het Radboudumc. Maar er is simpelweg te weinig getest om het zeker te weten."

Nederland telt zo'n 200.000 mensen met een beperking die zorg ontvangen. Van hen wonen er 75.000 verstandelijk en lichamelijk gehandicapten in zorginstellingen. Voor familieleden is het een klap dat deuren langer op slot zitten. Van der Ham: "Het doet pijn, maar het moet. Al is het ontzettend verdrietig voor cliënten, familie en medewerkers."

Ton Hoegee, begeleider op woongroep van zorginstelling 's Heeren Loo, beaamt dat. "Ineens met 18 bewoners op elkaars lip? Dat is zwaar, ja." Iedereen hoopte op een versoepeling van de bezoekersregeling en zat gisteren een kwartier van tevoren klaar voor de persconferentie. "Dat het nog langer gaat duren komt hard aan: sommigen worden boos en gaan schelden, anderen huilen of willen hun ouders bellen."

Contact via het keukenraam

Met name voor ouders vindt Hoegee het zwaar. "Ze mogen hun kind nog een maand langer niet zien." In zijn groep zitten mensen met een beperking als autisme of downsyndroom, tussen de 30 en 60 jaar oud. "Die ouders hebben ooit al eens de keuze moeten maken om hun kind ergens anders te laten wonen. En nu staan ze helemaal 'on hold'. Het enige dat wij kunnen doen, is dat wanneer ouders de was halen of brengen, ze contact hebben via het keukenraam."

Volgens hem komt dat keihard aan in een sector waar afstand normaal gesproken niet bestaat. Bewoners knuffelen veel en alles werkt op basis van vertrouwen. "Als je hier met mondkapjes gaat lopen, dan vinden ze dat eng."

Beschermingsmiddelen

VGN ziet dat de verdeling van beschermingsmiddelen intussen is verbeterd, al is het "mondjesmaat". Ook Hoegee was in het begin onzeker over de hoeveelheid beschermingsmateriaal. "Nu is er voldoende. Er ligt een goed protocol, mocht er een corona-uitbraak komen."

Maar anderhalve meter afstand bewaren? "Onmogelijk", zegt Hoegee. Ook Van der Ham lijkt dat niet realistisch. "In deze sector wordt anders gewerkt, want onze groep mensen heeft een andere vorm van zorg nodig." Hij wil daarom aandacht voor de situatie. "Ouders die hun kinderen niet kunnen zien, dat is verschrikkelijk. Dat hun leed wordt gezien en gehoord, dat helpt. Denk een beetje aan ze, zou ik willen zeggen."

Die oproep doet ook John van Splunder. Zijn dochter van 32 heeft een verstandelijke beperking en functioneert op het niveau van een vijfjarige. "Deze groep wordt totaal vergeten." Hij keek gisteren naar de persconferentie van premier Rutte en was teleurgesteld. "Ik hoor wéér niks over mensen met een beperking. Ik zou zo graag willen dat ze ook genoemd worden als kwetsbare groep."

Zijn dochter woont niet in een instelling, maar ging voor de coronacrisis vijf dagen per week naar de dagopvang. Dat ligt nu stil. "Ze begrijpt helemaal niets van deze situatie. Ineens zit ze thuis."

En dat geeft verdriet. Bij zowel Shanti als bij haar vader. "Door de liefde voor je kind kun je heel veel. Maar het is wel zwaar."