Nederlanders gaan nog vaak op pad, 'maar dat hoeft niet erg te zijn'

• Joost Schellevis en Stephan Vegelien

Nederlanders gaan vergeleken met andere Europeanen relatief nog vaak de deur uit. We gaan weliswaar minder vaak naar ons werk, met het openbaar vervoer en naar de supermarkt, maar die afname is minder fors dan gemiddeld in Europa.

Ook bleven Nederlanders iets minder thuis. Het meest honkvast waren mensen in het zwaar getroffen Spanje en Italië, maar ook in Luxemburg. Zweden, Tsjechen en Letten bleven van alle Europeanen relatief het minst thuis.

Dat blijkt uit een analyse door de NOS van statistieken die Google sinds kort vrijgeeft. Het gaat om reizen van smartphone-gebruikers die locatiegeschiedenis hebben ingeschakeld, waardoor Google weet waar ze wanneer zijn geweest.

Naar de supermarkt

Nederlanders gaan ook nog graag naar de supermarkt. Waar in Italië het aantal bezoekjes aan supermarkten en apotheken met 82 procent afnam, was dat in Nederland maar met 16 procent.

En terwijl de gemiddelde Europeaan juist minder vaak naar het park ging, deden wij dat juist vaker: 41 procent. Het mooie lenteweer kan dat verklaren.

Dat we er relatief vaak op uitgaan is op zich niet erg, zegt epidemioloog Patricia Bruijning van het UMC Utrecht. "Naar het park gaan en winkelen is iets wat Nederland minder aan banden heeft gelegd dan andere landen."

"De vraag is: heb je meer contacten met anderen? Daar gaat het om", aldus de epidemioloog. Het verder aan banden leggen van uitjes en winkelbezoek zal volgens haar niet per se helpen. "Nederland staat er als je kijkt naar het terugdringen van het virus niet veel slechter voor dan andere landen."

Volgens hoogleraar theoretische epidemiologie Hans Heesterbeek van de Universiteit Utrecht is bovendien niet precies duidelijk hoeveel maatregelen vereist zijn om de uitbraak van het virus te beperken. "We weten niet of 30 procent of 40 procent minder contact met elkaar een significant verschil maakt", aldus Heesterbeek.

Andere landen doen mogelijk dus zelfs te veel, denkt Heesterbeek. "Al is het wel een risico dat we, omdat we nét genoeg doen, misschien ook sneller terugvallen in onze oude patronen dan landen die echt helemaal op slot hebben gezeten."

Minder treinreizen

Uit cijfers die Apple sinds kort vrijgeeft blijkt dat Nederlanders vooral het openbaar vervoer links laten liggen. Het aantal reizigers met trein, bus en tram nam met 80 procent af, terwijl het aantal reizigers te voet en per auto 'slechts' een ruime halvering kende. De Apple-data zijn afkomstig van iPhone-gebruikers die de Kaarten-app voor navigatie gebruiken.

Het aantal reizigers in Nederland daalde flink nadat het kabinet had bekendgemaakt dat Nederlanders zo veel mogelijk thuis moeten gaan werken. Het aantal ov-reizigers daalde in Spanje, Italië en Ierland nog twee keer zo fors.

Huismussen

Overal ter wereld daalde het aantal reizen met het openbaar vervoer, blijkt verder uit de cijfers van Google. Gemiddeld bedroeg die daling 60 procent.

Vooral inwoners van de Bahama's, Panama en Peru veranderden in huismussen. Zelfs het aantal bezoekjes aan de supermarkt is daar met zeker 95 procent gedaald. Ook gaan inwoners van die landen veel minder naar hun werk: het aantal bezoekjes aan werk daalde met circa driekwart.

Opvallend genoeg gingen mensen in Papoea-Nieuw-Guinea juist vaker naar hun werk: het aantal werkbezoeken steeg daar, na een aanvankelijke daling, met 12 procent. In dat land is nog maar een handvol coronagevallen bekend. Het aantal bezoekjes aan horeca en ontspanning, parken en supermarkten daalde er wel.