Argentinië nog dieper in het rood door corona: 'Ene gat met andere gedicht'

• Denise Overkleeft

De coronacrisis leidt naar verwachting wereldwijd tot een golf aan faillissementen. Door de economische impact van het virus zijn er niet alleen ondernemers die de rekening niet kunnen betalen, ook landen hebben het moeilijk.

Argentinië bijvoorbeeld. Het Latijns-Amerikaanse land liet afgelopen maandag weten tot 31 december geen schulden meer af te lossen. Het gaat om zo'n 4,5 miljard dollar - geld dat volgens de Argentijnse regering in het eigen land nodig is om de coronacrisis aan te pakken.

Argentinië zakt daardoor alleen maar dieper in het rood. Het land kampt namelijk al jaren met economische problemen. Eerdere regeringen gaven consequent meer geld uit dan er in de kas zat.

"Om de politieke beloftes waar te maken, is vaak veel geld uitgegeven dat er niet altijd was", zegt correspondent Marc Bessems. "De schulden liepen op en konden uiteindelijk niet meer terugbetaald worden. Dat leidde eerder tot financiële crises zoals die in 2001. Argentinië was failliet." Het was een economisch dieptepunt waar het land niet meer bovenop is gekomen.

En toen arriveerde het coronavirus. Argentinië heeft tot nu toe bijna 1800 besmettingen gerapporteerd; het officiële dodental staat op 70. Nog geen week nadat het eerste dodelijke slachtoffer viel, op 7 maart, stelde de regering een lockdown in: een maatregel die de al verzwakte Argentijnse economie nog verder onder druk zet.

Niet meer de moeite

Een nieuwe financiële crisis hangt in de lucht. Dat merken ook lokale ondernemers, zoals de Nederlander Ronald Pronk. Hij heeft sinds drie jaar een eigen restaurant in Buenos Aires, waar ook een Hollandse kroket op de menukaart staat. "Het ging al een tijdje wat minder door de voortdurende crisis in dit land. Tijdens de twee weken voordat de lockdown in ging, was het al niet de moeite waard om de zaak te openen. Ik zit ondertussen dus al vier weken zonder inkomsten."

Waar westerse leiders miljarden kunnen lenen om het bedrijfsleven overeind te houden, is dat lastiger voor de Argentijnse president Fernández. "Hij zit opgescheept met de torenhoge schulden van zijn voorganger, waaronder een IMF-lening van 56 miljard dollar, zo'n 50 miljard euro. Dat is de hoogste lening die het IMF ooit heeft verstrekt", licht Bessems toe.

"Daarnaast kleeft aan Argentinië de reputatie van wanbetaler. Buitenlandse investeerders zagen hun geld al eerder verdwijnen en zijn niet happig om opnieuw leningen te verstrekken. Dat gebeurt alleen nog tegen hele hoge rentes."

En toch heeft Argentinië het opnieuw voor elkaar gekregen: het kreeg eind vorige maand een lening van 300 miljoen dollar van de Wereldbank en de terugbetalingen aan het IMF zijn uitgesteld tot 2021. Volgens president Fernández krijgt bestrijding van de coronacrisis nu de prioriteit, ook als dat verder oplopende schulden betekent.

Met het geld dat nu vrijkomt heeft Fernández maatregelen genomen die het bedrijfsleven moeten ondersteunen. "Bij een betalingsachterstand kun je niet uit je pand worden gezet, en het gas en de elektriciteit mogen ook niet worden afgesloten", licht ondernemer Pronk toe. Daarnaast hoeven kleine ondernemers voorlopig geen belasting te betalen.

Maar dat is voor velen niet genoeg om het hoofd boven water te houden. Daarom ondernemen veel bedrijven zelf actie. Zo ook Pronk: "Om de vaste lasten te betalen, verkopen we op onze website vouchers voor producten die nu betaald worden en in de toekomst afgehaald kunnen worden. Ik ga me, zodra ik weer aan de slag kan, honderd procent toeleggen op het afhalen van vacuüm verpakt en bevroren eten dat mensen thuis op kunnen warmen."

Ondanks zijn initiatieven, ziet hij de toekomst somber in: "Deze crisis is uniek, ook voor de Argentijnen die wel wat gewend zijn. De enige 'troost' is dat deze crisis ditmaal wereldwijd is en niet alleen in Argentinië speelt. Maar na vijftien jaar in dit land vrees ik dat het hier nooit meer goedkomt."

Ook correspondent Bessems is pessimistisch: "Dit is een noodoplossing. Ze dichten het ene gat met het andere. Na het virus zal de onvermijdelijke economische crisis volgen."