Verpleeghuizen hard getroffen door corona: 'Afscheid nemen is nu het zwaarst'

Het aantal ouderen dat in verpleeghuizen overlijdt aan corona, ligt waarschijnlijk hoger dan valt af te lezen uit RIVM-cijfers. Dit blijkt uit een eigen telling op basis van elektronische patiëntendossiers van de Vereniging van Specialisten Ouderengeneeskunde (Verenso).

Ook verpleeghuis Oranjehoeck, net onder de rook van Rotterdam, is hard getroffen. Van de 56 cliënten is een groot aantal besmet geraakt; meerdere bewoners zijn overleden.

Monique van de Wal van de overkoepelende zorginstelling waar het verpleeghuis onder valt, deelt de kille aantallen liever niet: "Het is momenteel heel zwaar, zeker voor het personeel. Iedereen doet zijn stinkende best. Het zorgpersoneel is altijd gewend om mensen te helpen en te verplegen, maar dit is afschuwelijk."

Bewoners van verpleeghuizen worden vaak niet getest op corona, waardoor ze na een overlijden ook niet meetellen als coronadode. Het RIVM registreert alleen als er een test heeft plaatsgevonden. Om het werkelijke aantal slachtoffers in verpleeghuizen in kaart te brengen, gaat Verenso om de dag cijfers publiceren.

Geen afscheid

In Oranjehoeck worden vooral ouderen met dementie verpleegd, in kleinschalige groepen en huiselijke sfeer. Aan hen is het moeilijk uit te leggen waarom familieleden niet meer langskomen en waarom in korte tijd alles is veranderd.

Het zwaarst is nu het afscheid nemen, wanneer een bewoner overlijdt. Van de Wal: "Normaal gesproken is er in een verpleeghuis een uitgeleide: dan wordt de kist naar buiten gebracht en staat iedereen in een rij. Als eerbetoon. Dat kan nu allemaal niet. Dat doet mensen echt verdriet. Je kunt niet eens naar de begrafenis."

Ook de burgemeester is bedroefd:

De onzekerheid over het coronavirus begon bij de overkoepelende zorginstelling Laurens een paar weken geleden. De dagbesteding werd gesloten en bezoek van familie werd beperkt en later opgeschort. Bij de organisatie zijn in totaal 25 verpleeghuizen aangesloten. Rondom Rotterdam zijn nu vier speciale corona-afdelingen ingericht. Bewoners bij wie het virus is vastgesteld, worden met een ambulance overgebracht.

"We zijn vrij snel al die plekken gaan inrichten om bewoners in strikte isolatie te kunnen verplegen. Zo hebben we ons ook altijd gehouden aan de maatregelen van het RIVM, maar zeker in het begin was er zo veel nog onduidelijk."

De zorginstelling deed een oproep onder het personeel: wie wil er op deze corona-locatie werken? "Een aantal collega's meldt zich hier zelf voor aan", weet de woordvoerder. "De rest hebben we gevraagd: het zijn allemaal verpleegkundigen die gewend zijn om met besmetting en infectie om te gaan."

Maar ervaring of niet, voor iedereen is het coronavirus nieuw en grillig. Want waarom wordt het ene verpleeghuis hard getroffen en het andere helemaal niet? "Er zijn nu meer vragen, dan antwoorden. Maar uiteindelijk zullen we van deze periode leren."

Nazorg

Na iedere dienst gaan zorgmedewerkers even zitten om met elkaar na te praten. "De behoefte is groot om met elkaar te delen wat er allemaal gebeurd is." Ook komt er een luisterlijn, speciaal voor collega's onder elkaar. "Dat praat prettiger, je begrijpt elkaar het beste onder deze moeilijke omstandigheden."