Diergeneesmiddel mogelijk oplossing voor tekort slaapmiddel covid-19-patiënten
Een middel dat in de diergeneeskunde gebruikt wordt om huisdieren in slaap te brengen, kan mogelijk iets betekenen bij de bestrijding van het coronavirus. Dat zeggen ziekenhuisapothekers tegen de NOS.
Het gaat om een variant van propofol, een slaapmiddel dat mensen die beademd worden bij voorkeur krijgen. Het is moeilijk te krijgen en de hele wereld heeft het nodig omdat er tekorten dreigen aan slaapmiddelen voor beademingspatiënten.
Voor het gebruikt zou kunnen worden, is wel toestemming nodig van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. Dat geldt voor alle middelen die eigenlijk bestemd zijn voor dieren.
Ziekenhuisapothekers kunnen het niet zelf maken. Het alternatief voor propofol, een combinatie van midazolam en sufentanil, kunnen ze wel zelf bereiden, als ze tenminste een daarvoor geschikte bereidingsruimte hebben.
Conserveermiddel
Het middel waarop nu wordt gehoopt bij de bestrijding van het coronavirus is de in de diergeneeskunde gebruikte variant van propofol. Deze veterinaire versie is vrijwel identiek aan de voor mensen bestemde propofol. De concentratie werkzame stof is hetzelfde. Het enige verschil is dat de dierlijke variant een conserveermiddel bevat. Verder zijn de voor huisdieren bestemde doseringen bedoeld om de dieren in slaap te houden tijdens operaties die hooguit een paar uur duren.
Mensen zijn veel zwaarder dan katten of honden en hebben dus veel hogere doseringen nodig. Bovendien liggen covid-19-patiënten langdurig aan de beademing. Er is dus heel veel nodig van de veterinaire propofol.
Reactie Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen onderzoeken op dit moment of het mogelijk is om veterinaire geneesmiddelen in te zetten en of dit voldoende veilig kan. Veterinaire geneesmiddelen worden volgens dezelfde kwaliteitsstandaarden gemaakt als geneesmiddelen voor humane toepassing. Omdat ze mogelijk een andere sterkte en toedieningsvorm hebben onderzoeken we de toepasbaarheid bij mensen.
Inge van Geijlswijk, ziekenhuisapotheker en werkzaam aan de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht heeft vanochtend al contact opgenomen met de fabrikant van propovet, de propofolvariant voor dieren.
Verder heeft ze al bij de groothandel geprobeerd uit te zoeken hoeveel veterinaire propofol er leverbaar zou zijn. Toen zij gisteravond laat online een grote bestelling probeerde te plaatsen bij de groothandel om te zien of er nog voorraad was, kwam er in ieder geval geen melding dat die hoeveelheid niet leverbaar zou zijn.
Ook in andere medicijnen
"Dat conserveermiddel in de propofol voor dieren zit ook in sommige veelgebruikte medicijnen voor mensen, zoals het anti-stollingsmiddel heparine en insuline, dat door veel mensen met diabetes wordt gebruikt", vertelt Van Geijlswijk.
"Het lijkt een bruikbaar alternatief", zegt Gerard Hugenholtz, voorzitter van de Nederlandse Verenging van Ziekenhuisapothekers en zelf werkzaam in het Diakonessenhuis in Utrecht. "Maar we moeten natuurlijk wel toestemming krijgen van de inspectie. We mogen niet zomaar een middel voor dieren aan mensen geven."
Hugenholtz denkt dat in tijden als deze het inzetten van veterinaire propofol een goede optie is. "Ik zie geen medische of farmaceutische belemmeringen."
Van Geijlswijk deelt die mening. "Het zou in ieder geval goed kunnen ter overbrugging van een periode dat er tekorten zijn aan propofol voor mensen", zegt ze. "De propofol voor dieren wordt aangeleverd in verpakkingen met meer doseringen. Het is makkelijk om die om te rekenen naar doseringen voor mensen", zegt ze, "maar je hebt wel echt heel grote hoeveelheden nodig van de veterinaire propofol".
Nog een middel
Er is nog een tweede slaapmiddel uit de diergeneeskunde dat volgens Van Geijlswijk bij mensen toegepast zou kunnen worden. "Dexmedetomidine wordt zowel bij mensen als bij dieren gebruikt. Het enige verschil tussen beide producten is dat het middel voor dieren weer een conserveermiddel bevat. Maar ook dat lijkt geen probleem", zegt ze.
