Rechtspraak loopt vast: meer dan 20.000 strafzaken uitgesteld

De rechtspraak in Nederland kampt met een ernstig capaciteitsprobleem. Dit jaar moeten 22.700 strafzaken worden uitgesteld, omdat er te weinig plek is bij de rechtbanken, zegt Gerrit van der Burg, de hoogste baas van het Openbaar Ministerie.

Van de uitgestelde strafzaken gaat het in 2200 gevallen om zwaardere delicten, waarvoor het OM minimaal een jaar cel eist. Die moeten worden beoordeeld door een meervoudige kamer van drie rechters.

Het Openbaar Ministerie heeft vorig jaar 200.000 strafzaken afgehandeld. Slachtoffers en verdachten moesten gemiddeld veertien maanden wachten voordat een zaak voor de rechter kwam.

'Dramatisch voor de slachtoffers'

Slachtofferhulp noemt de vertraging "dramatisch voor de slachtoffers". Voorzitter Rosa Jansen zegt dat een strafproces belangrijk is voor het herstel. Slachtoffers en nabestaanden van zedendelicten of dodelijke verkeersongelukken moeten volgens haar soms wel drie tot vier jaar wachten tot een zaak voorkomt.

"Als er zulke lange wachttijden zijn dan moet je in ieder geval updates geven", zei Jansen in het NOS Radio 1 Journaal. "Mensen krijgen soms niet eens antwoord op een briefje met een verzoek om informatie. Wij zien het OM echt wel zijn best doen, maar de problematiek is groter dan elke goedwillende officier zou willen."

Rechtszittingen complexer

Dat de rechtspraak vastloopt, heeft een aantal oorzaken. Er is een tekort aan rechters en officieren, maar er zijn ook andere verklaringen, zegt Van der Burg. "Rechtszittingen worden complexer, met de inzet van meer deskundigen, getuigen en tolken, waardoor het afhandelen van een zaak meer tijd kost dan vijf jaar geleden."

Ook is er steeds meer aandacht voor de achterliggende problematiek van verdachten, zoals psychische problemen, schulden, verslaving of een combinatie daarvan.

Al extra geld naar rechtspraak

Dat slachtoffers beter op de hoogte gehouden moeten worden, noemt Van der Burg "een waarheid als een koe". Volgens de OM-baas zijn er extra medewerkers aangenomen die dit gaan oppakken.

Volgens minister Dekker is het een bekend probleem dat rechtszaken vertraging oplopen en heeft het kabinet daarom al veel extra geld in de rechtspraak gestopt: "Er zijn extra rechters in opleiding om de achterstanden weg te werken. Dat rechtszaken vertraging oplopen is voor betrokkenen uitermate vervelend. Daarom moet dit ook worden opgelost." Dekker voegt eraan toe dat de huidige capaciteit ook beter moet worden benut. Volgens hem moeten OM en rechtspraak daarin samen optrekken.