Dat 'de nieuwe Merkel' een man wordt lijkt al vast te staan
Wie wordt 'de nieuwe Merkel' en de opvolger van de teruggetreden CDU-voorzitter Annegret Kramp-Karrenbauer? Een spannende opvolgingskrimi in de partij van de bondskanselier, waarvan de uitslag ook voor de EU richtingbepalend kan zijn.
Drie namen doen al een tijdje de ronde: 'hoop van de conservatieven' Friedrich Merz, de 'Merkelgetrouwe' minister-president van Noordrijn-Westfalen Armin Laschet en 'jonge hond' en minister van Gezondheidszorg, Jens Spahn. Vandaag meldde zich nog een verrassende kandidaat: CDU-buitenlandspecialist Norbert Röttgen.
Kritiek is niet van de lucht, want allemaal man, allemaal uit West-Duitsland. Toch is er wel het een en ander dat ze onderscheidt. Een overzicht:
De eerste naam op ieders lippen is Friedrich Merz (64). Hij wordt gezien als de man die de partij meer naar rechts zou koersen en daarmee kiezers, die zijn overgelopen naar de AfD, terug kan halen. Hij heeft conservatieve waarden, maar is economisch liberaal. Ooit was hij een grote belofte in de partij, maar nadat hij door Merkel op een zijspoor werd gezet verliet hij de politiek. Als succesvol zakenman is hij de CDU vanaf de zijlijn blijven observeren, wachtend op zijn kans om terug te keren.
Wil Merz dit keer winnen, dan moet hij nog wel wat aan zijn imago doen. Een begaafde, maar arrogante einzelgänger, zo wordt hij gezien. Daarnaast is de vraag of hij de partijleden op de linkerflank kan overtuigen. Zij zien de toekomst van de CDU in een coalitie met de Groenen.
Van 'kleurloos' tot 'te jong'
Voor hen is Armin Laschet (58) een logischer keuze. De huidige minister-president van Noordrijn-Westfalen zit veel meer op de lijn van Merkel, heeft haar tot nu toe ook op heikele momenten gesteund, zoals tijdens de vluchtelingencrisis. Net als Merkel is Laschet pragmatisch en flexibel. Hij wordt gezien als bruggenbouwer die met bijna iedereen wel door een deur kan. Zijn flexibiliteit is ook een van zijn minpunten. Critici noemen hem kleurloos en weinig charismatisch.
Laschet maakt goede kans als opvolger van AKK, maar heeft zichzelf nog niet openlijk in de strijd gemengd. Ook de huidige minister van Gezondheidszorg Jens Spahn (39) schreeuwt nog niet van de daken dat hij de nieuwe Merkel wil worden. Dat hoeft ook niet, want die ambitie spat er al tijden vanaf. Spahn oogst in de partij veel bewondering. Vooral omdat hij als dertiger met succes een ministerie leidt en zich snel meester heeft gemaakt van complexe zorgthema's.
Spahns leeftijd is zowel een vloek als zegen. Hij kan zich profileren als de kandidaat van vernieuwing en als boegbeeld van een jonge conservatieve stroming in Duitsland. Maar krijgt ook vaak de opmerking dat hij te jong is, te ambitieus en dat zijn tijd nog wel komt. Ook zijn seksuele voorkeur wordt als mogelijk struikelblok aangehaald. De krant Bild vroeg zich openlijk af of Duitsland modern genoeg is voor een homoseksuele bondskanselier.
En er is ook nog Norbert Röttgen (54). Een zij-instromer, maar afgaand op de eerste reacties een welkome. Een journalist van de krant Die Zeit beschrijft hem als 'welbespraakter dan Laschet en een meer verantwoorde keuze dan Merz'.
Röttgen is zeker geen onbekende in de partij, maar wel een beetje een backbencher. Als voorzitter van de commissie Buitenland heeft hij meer ervaring op het internationale toneel dan de andere kandidaten. Hij presenteert zich ook als de man die zich zorgen maakt over de rol van Duitsland als anker binnen de Europese Unie.
Een minpunt is dat Röttgen in 2012 een deelstaatverkiezing in Noordrijn-Westfalen flink verloor. De CDU haalde daar toen een - voor die tijd - erbarmelijk resultaat van 26 procent. Daarover zegt hij nu zelf: "Die nederlaag heeft me alleen maar sterker gemaakt. Het leert je verantwoordelijkheid te nemen. In een Wiederaufstehen schuilt ook een kracht."
