Alle Oekraïense MH17-aanklagers uit functie ontheven na reorganisatie
In Oekraïne zijn de zes officieren van justitie die de MH17-ramp onderzochten uit hun functie ontheven. Onder hen zijn ook de twee officieren die namens Oekraïne in het Joint Investigation Team (JIT) zaten. De regering-Zelensky wil met de reorganisatie de corruptie binnen justitie aanpakken.
De reorganisatie komt op een opvallend moment: volgende maand begint het MH17-proces in Nederland. "Maar het ontslag lijkt voorlopig geen gevolgen te hebben voor dat proces", zegt correspondent David Jan Godfroid. "De betrokken officieren hadden hun onderzoek al afgerond en de zaak wordt in Nederland door een Nederlandse officier van justitie gedaan."
Als gevolg van de reorganisatie zijn er van de 1339 officieren in het Oekraïense parket-generaal inmiddels 710 weg. "Het Oekraïense OM is berucht vanwege corruptie", zegt Godfroid.
Jaar nodig voor inlezen
Van de zes officieren die de MH17-ramp onderzochten, zijn er vijf ontslagen. Een van de zes, Oleh Peresada, is nog betrokken bij het onderzoek, maar is geen officier van justitie meer. Het Landelijk Parket zegt in NRC dat Nederland de garantie heeft gekregen dat Peresada verbonden blijft aan het JIT. "Daarmee is het historisch besef van dit onderzoek gewaarborgd", zegt het Landelijk Parket tegen de krant. Olesja Skrypnyk, die sinds 2016 betrokken is bij het JIT, is wel ontslagen.
MH17-onderzoeker Roman Hosjovsky zegt tegen NRC dat zijn opvolgers zeker een jaar nodig zullen hebben om zich in te lezen. "Niemand kent het dossier dat wij in vijf jaar hebben opgebouwd."
Munitie voor advocaten
David Jan Godfroid denkt dat de advocaten van de verdachten het ontslag van de officieren zullen gebruiken in het proces. "Als ik advocaat was, dan wist ik het wel. Zij kunnen zeggen dat de aangeleverde stukken zijn samengesteld door mensen die blijkbaar onbetrouwbaar waren."
Het JIT laat weten dat het zich geen zorgen maakt over de gevolgen. Het benadrukt dat "de validatie van het bewijs vooropstaat. Dat leunt altijd op verschillende bronnen, waaronder technisch bewijs en getuigenverklaringen. Oekraïne heeft alle ruimte gegeven om eigen materiaal door de andere JIT-landen te laten toetsen. Op die manier blijft het onderzoek kritisch en onafhankelijk."
Op 8 maart verlengen Nederland, Oekraïne, Australië, België en Maleisië de JIT-overeenkomst, waarna nieuwe Oekraïense aanklagers kunnen worden benoemd. Een dag later begint in de zwaarbeveiligde rechtbank in Schiphol het MH17-proces. Drie Russen en een Oekraïner worden verdacht van betrokkenheid bij het neerhalen van het toestel in juli 2014.
