Crisis in Libanon: 'We rollen naar beneden en weten niet hoe diep het gat is'

• Daisy Mohr

De Libanese Issam staat in de rij bij een bank in Beiroet. Hij is de wanhoop nabij. "Ik heb mijn leven lang hard gewerkt. Er staat 350.000 dollar op mijn rekening en ik sta hier nu al de hele ochtend in de hoop 100 dollar te mogen opnemen."

De vader van twee kinderen heeft minstens duizend dollar per week nodig om rond te komen, maar dat geld kan de bank hem nu niet geven. Libanon verkeert al maanden in financiële crisis, en banken hebben strenge regels ingesteld om te voorkomen dat iedereen op hetzelfde moment geld opneemt. Gevolg: de huur en het schoolgeld van de kinderen kan Issam deze maand niet ophoesten.

Na bijna drie uur wachten slaat hij met zijn vuist op de balie. "Geef me mijn geld." Ook de bankmedewerkster lijkt een inzinking nabij. "Meneer, het zijn mijn regels niet, ik werk hier gewoon. Zal ik anders de beveiligers erbij roepen?"

Lange rijen

Libanon is in de ban van massale protesten. Sinds eind januari heeft het land een nieuwe regering, maar de oorzaak van de protesten is daarmee niet weggenomen. Integendeel: de economische malaise in het land neemt alleen maar toe. Net als Issam staan mensen urenlang te smeken bij banken, in de hoop wat geld te kunnen opnemen. Al heb je een miljoen op je rekening staan, je mag nog maar maximaal 100 of 200 dollar per week opnemen. Geld naar het buitenland overmaken, mag alleen per hoge uitzondering.

"En we hebben de bodem nog niet bereikt", zegt Sami Attalah, directeur van de Lebanese Center for Policy Studies. "Als je de getallen bij elkaar optelt, ziet het er allemaal heel slecht uit. We rollen naar beneden en weten niet hoe diep het gat is."

Politieteams op de stoep

De economische crash in Libanon werd al jaren voorspeld. Het land heeft enorme overheidsschuld. In oktober begonnen de banken daarom met de restricties, om te voorkomen dat er een bankrun zou ontstaan, waardoor de banken failliet zouden gaan.

Om de boze menigte te bedwingen, heeft elke bank inmiddels een politieteam op de stoep staan. Als het binnen uit de hand loopt, slepen zij de boze klant de bank uit. Er zijn dagen dat banken vervroegd moeten sluiten door uit de hand gelopen ruzies of omdat ze geen geld meer hebben.

Verslaggever Daisy Mohr bezocht in Beiroet mensen die elkaar proberen te helpen:

De situatie bij de banken is koren op de molen van demonstranten, die al sinds half oktober de straat opgaan tegen wat zij zien als de corrupte politieke elite in Libanon. "De banken zijn deel van het complot, ze hebben ons geld gestolen," zegt Ziad, een graficus die meedoet aan de demonstraties.

Demonstranten werden onlangs zelfs zo woedend dat ze verschillende bankkantoren en pinautomaten in het centrum van de stad vernielden. "Ik ben tegen geweld, maar ze geven ons geen keus", zegt Ziad. "Er wordt gewoon niet naar ons geluisterd."

Ook de nieuwe regering, onder leiding van premier Hassan Diab, stelt de demonstranten niet gerust. "In plaats van de corrupte politici hebben we nu hun vriendjes in de regering", klaagt Ziad. "Deze mensen zijn totaal niet onafhankelijk en veel van hen zijn niet eens experts in hun vakgebied."

Met de dag zwaarder

Intussen wordt het dagelijks leven met de dag zwaarder. De waarde van de Libanese pond is met meer dan vijftig procent gedaald. Libanezen raken hun baan kwijt of krijgen nog maar een half salaris. Ze hamsteren in de supermarkten uit angst dat producten straks niet meer verkrijgbaar zijn. Ook gaan de prijzen in de supermarkt nog elke dag omhoog. Bijna alles wordt uit het buitenland geïmporteerd.

Beterschap is volgens de directeur van het Center voor Policy Studies Sami Attalah ver weg. "Als we geloofwaardige politici en economen zouden hebben om ons hieruit te halen, zou de val minder pijnlijk en lang kunnen zijn. Maar nu is het extra pijnlijk. Er is geen economisch plan om hier uit te komen."