Leraren staken: actiebereidheid hoog, al krijgt niet iedereen doorbetaald
De actiebereidheid in het onderwijs is hoog, blijkt uit een enquête van de NOS onder ruim 3300 scholen in het basis- en voortgezet onderwijs. 90 procent van de scholen zegt dat er vandaag één of meer leraren gaan staken.
Leraren staken vandaag en morgen voor structurele investeringen en een verlaging van de werkdruk. Overal in het land zijn manifestaties. Zo zijn er marsen in Groningen, Rotterdam en Middelburg. In De Kuip in Rotterdam en het Koning Willem II-stadion in Tilburg zijn grote bijeenkomsten.
Op de vraag of leraren doorbetaald krijgen tijdens de staking gaf driekwart van de scholen antwoord. Zo'n 45 procent van die scholen zegt dat hun leraren niet doorbetaald worden als ze gaan staken. Het schoolbestuur houdt dan een deel van hun salaris in. Wel kunnen ze een beroep doen op de stakingskas van de organiserende vakbonden.
Op iets meer dan de helft van de scholen worden de leraren wel doorbetaald. Er is ook nog een tussenvorm: tientallen scholen zeggen dat er maar op één stakingsdag wordt doorbetaald.
'Waar is de steun?'
Niet iedereen krijgt dus doorbetaald tijdens de staking. Ondervraagden die daarmee te maken hebben, noemen die keuze teleurstellend, en voelen zich niet gesteund door hun werkgever. "Waar is de steun? We staken niet voor onszelf, maar om ons vak naar behoren uit te oefenen", zegt een van hen.
Jan de Vries, voorzitter van CNV Onderwijs vindt het jammer dat besturen dit besluit nemen. "Daarmee voelen al die leraren, schoolleiders en klassenassistenten zich minder gesteund, en we merken dat dat hen raakt." Hij hoopt dat deze besturen hun beslissing gaan heroverwegen.
De Vries ziet dat leraren minder snel staken als het bestuur opeens weifelachtig wordt, of besluit niet door te betalen. "De meeste mensen in het onderwijs zijn gewend om coöperatief te werken en alles te bespreken met besturen. Zo'n besluit geeft een ander gesprek in een team."
Niet het juiste moment
Een van de schoolbesturen die niet doorbetalen, is stichting Fluvium. Voorzitter Jeroen Goes staat achter de doelen van de stakers, maar vindt het vooral niet het juiste moment om te staken. "Er is net een cao afgesloten, en we weten dat de politiek waarschijnlijk niet opnieuw geld gaat vrijmaken. Je weet eigenlijk bij voorbaat al dat er niet het gewenste effect uitkomt."
Daarom besloot hij de stakende leraren van zijn scholen niet door te betalen. "Het grote deel van de reacties was begripvol, maar er waren ook enkele scholen die het niet begrepen. Daarmee zijn we in gesprek", zegt Goes. Het ingehouden loon van de leraren die gaan staken, zegt Fluvium terug in het onderwijs te investeren.
Jan de Vries van CNV denkt dat de staking juist wel op het goede moment komt. "Vandaag staakt al het onderwijzend personeel niet voor een betere cao, maar voor goede oplossingen voor de lange termijn. We staken niet voor vandaag of morgen, maar voor beter onderwijs in de toekomst."
Op scholen waar juist wel doorbetaald wordt, is veel enthousiasme. "Fantastisch dat het bestuur de leerkrachten steunt" en "het bestuur gaat eindelijk achter het personeel staan" luidden de reacties. Op veel scholen worden de stakingsdagen aangegrepen om samen met de schoolbesturen na te denken over creatieve oplossingen voor het lerarentekort.
'Gaat niet meer om salaris'
Eind vorig jaar kwam er een nieuwe cao voor het onderwijs. Daarin werd een loonsverhoging van 4,5 procent afgesproken voor al het onderwijspersoneel.
Daarom zeggen veel ondervraagden dat de staking hen niet meer om salarisverhoging gaat. Ze pleiten voor een structurele oplossing voor het lerarentekort: minder werkdruk, kleinere klassen en minder administratie. "Het salaris wordt elke keer benoemd, maar dat is in ons team echt het minst belangrijk", zegt een van de scholen.
