ABN is eerste grote bank zonder spaarrente, komt die rente ooit nog terug?
Het hing al even in de lucht: vanaf april keert ABN Amro als eerste grote bank in Nederland geen spaarrente meer uit. De bank had het rentetarief al verlaagd naar een zo goed als symbolisch tarief van 0,01 procent, een percentage dat de andere grootbanken ook hanteren. Nu zakt ABN dus naar nul. Komt de spaarrente ooit nog terug?
De gedachte dat sparen serieus geld oplevert is allang geen vanzelfsprekendheid meer. De spaarrente daalt al tientallen jaren. Sinds juni 2016 staat de rente bij alle Nederlandse banken onder de 1 procent. De reden daarvoor is dat banken zélf een negatieve rente moeten betalen voor het geld dat zij dagelijks verplicht moeten stallen bij de Europese Centrale Bank (ECB).
Van ruim 3,5 miljard tot 'maar' een paar honderd miljoen: zo veel kregen Nederlandse spaarders de afgelopen jaren uitgekeerd aan rente.
De kans dat de spaarrente zich zal herstellen, is op korte termijn nihil, zegt financieel redacteur André Meinema. "We zitten al een tijd met een economie die wel groeit, maar waarin de inflatie achterblijft. Door de rente telkens te verlagen en geld bij te drukken, wil de ECB de economie een schop geven. Door de vraag naar geld aan te wakkeren en de uitgaven te verhogen."
Maar tot nu toe hebben de renteverlagingen van de ECB niet het gewenste effect. Afgezien van een korte inflatiepiek, door stijgende olieprijzen of zoals dit jaar de BTW-stijging in Nederland, krijgt de ECB de inflatie maar niet op de gewenste 2 procent.
Verder omlaag
Zolang dat het geval is, blijft de rente laag zegt Meinema. "Voorspeld wordt dat de ECB de rente deze zomer nog verder gaat verlagen. ECB-watchers zeggen dat het nog jaren gaat duren. Dat is vervelend voor spaarders, lastig voor banken, maar fijn voor hypotheekrentes."
Ook de Nederlandse staat profiteert ervan; die krijgt er door de negatieve rente geld bij als geld wordt geleend. NOS op 3 maakte er eerder deze uitlegvideo over:
Intussen leggen banken dus bij op spaargeld. Toch hoeven gewone spaarders, met tegoeden tot 100.000 euro, niet bang te zijn dat zij op korte termijn ook moeten gaan betalen voor hun spaargeld. Hoewel mensen met vermogens vanaf 2,5 miljoen euro bij ABN Amro te maken hebben met een negatieve rente van 0,5 procent, lijkt een negatieve rente voor 'normale' spaarders een taboe.
ABN-topman Kees van Dijkhuizen zei onlangs de klanten "de komende jaren niet lastig te gaan vallen met een negatieve rente". ING doet geen uitspraken over toekomstig beleid, maar zegt dat 0 procent niet aan de orde is.
'Niet in je sok stoppen'
Ook de Rabobank zegt nu geen renteverlaging door te voeren. "Wat je niet wil is dat mensen geld uit het bancaire systeem gaan halen en in hun sok stoppen", zei Rabobank-topman Wiebe Draijer. "Je kan het gedrag van spaarders bij een negatieve rente niet voorspellen."
De angst is dat mensen hun geld van de bank gaan halen of dat geld zich massaal gaat verplaatsen tussen banken, zegt Meinema. "Banken raken dan in de problemen, omdat ze hypotheken en leningen niet meer kunnen financieren."
