Iran kondigde het vrijdag al aan: de liquidatie van generaal Soleimani zou worden vergolden. Dat gebeurde vannacht. Vanuit Iran zijn vijftien raketten afgevuurd op twee Amerikaanse luchtmachtbases in Irak.
Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies snapt wel waarom Iran de Amerikaanse bases Ain al-Assad en die in Erbil als doelwit heeft gekozen. "Je zoekt een punt waar een concentratie van Amerikaanse militairen zit. Die Iraanse ballistische raketten zijn niet zo nauwkeurig, dus dan kies je een doelwit waar kans op slachtoffers het grootst is. Dat lijkt mislukt."
Maar daarover verschillen de lezingen. De Iraanse staatstelevisie meldt dat er 80 Amerikaanse doden zijn, volgens het Pentagon is er geen enkele Amerikaan gedood.
Volgens Wijninga is de lezing van de Amerikanen het meest waarschijnlijk, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Ik weet niet hoe Iran die doden heeft geteld van zo'n afstand. Ik hecht er weinig geloof aan." De Amerikaanse cijfers vindt hij betrouwbaarder: "De Amerikanen moeten dat rapporteren, dat is controleerbaar, dus ik denk dat er geen slachtoffers aan Amerikaanse zijde zijn gevallen."
Meer Amerikanen in het Midden-Oosten
De afgelopen dagen werd al gespeculeerd op een aanval op een Amerikaanse basis in de regio. De VS heeft niet alleen militairen op bases in Irak, maar ook ook in veel andere landen in het Midden-Oosten.
Wat doet de VS?
"Elke oorlog, elke actie gaat gepaard met propaganda van beide zijden", benadrukt Arjen van der Horst. Waarschijnlijk konden de Amerikaanse strijdkrachten zien dat Iran raketten afvuurde. "Het lijkt erop dat de Amerikaanse militairen op die basis genoeg tijd hadden om zwaar gepantserde bunkers in te vluchten, waardoor de schade toch beperkt is gebleven."
Als dat zo is, is het goed denkbaar dat de VS op dit moment niet zal terugslaan, zegt van der Horst. Ondanks de dreigende taal van president Trump de afgelopen dagen. "Dit was toch wel een hele kleine militaire actie van Iran. Ze weten dat Iran met zijn krachtige, moderne leger veel harder hadden kunnen toeslaan."
De vraag is of Washington dit zal interpreteren als een actie die vooral bedoeld was voor de eigen bühne in Iran. Van der Horst: "Als dat het geval is, en dat gaan we vandaag horen van president Trump, dan zouden ze kunnen besluiten: laten we het hierbij houden en het niet verder laten escaleren. Maar zeker weten we het niet. Dit conflict heeft al laten zien hoe snel het kan gaan en dat de spanning steeds verder kan oplopen."
Correspondenten Daisy Mohr in Teheran en Arjen van der Horst in Washington over de Iraanse aanval:
Wat doet Iran?
Het regime in Teheran is niet uit op verdere escalatie, zegt Daisy Mohr, correspondent in Teheran. "Dit was een vergeldingsactie. We hebben van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken vanochtend al gehoord dat ze niet uit zijn op een regelrechte oorlog of een volledige escalatie, maar dat ze wel moesten reageren op wat er is gebeurd met generaal Soleimani."
Volgens Mohr is het niet onwaarschijnlijk dat Iran het voorlopig bij deze aanval houdt. "Ik weet niet wat er te gebeuren staat, maar het zou goed kunnen dat het wat betreft de Iraanse kant dit het nu was. We moeten afwachten of er een reactie uit Amerika komt en wat er dan gebeurt."