De bouwproductie zal dit jaar met 2 procent krimpen door de stikstof- en PFAS-crisis, verwacht ABN Amro. Daarmee zou een einde komen aan een reeks zeer goede jaren voor de bouw. In 2019 was er nog sprake van een groei van 4 procent, aldus de bank.
Door de uitspraak van de Raad van State vorig jaar mogen er niet zomaar vergunningen afgegeven worden voor bouwprojecten waarbij stikstof wordt uitgestoten. En sinds afgelopen zomer gelden strengere normen voor de hoeveelheid PFAS in grond, waardoor grond niet zomaar verplaatst mag worden.
"De gevolgen tekenen zich steeds duidelijker af in de cijfers", zegt Madeline Buijs, sectoreconoom Bouw en Vastgoed van ABN Amro. "De orderportefeuille van bouwondernemers daalt omdat zij worden beperkt in hun werkzaamheden." In de periode augustus tot en met oktober was het aantal nieuwe vergunningen voor woningen ruim 28 procent lager dan een jaar eerder.
Stikstof erger dan PFAS voor bouw
De bank denkt dat de stikstofcrisis een groter effect heeft op de bouw dan de PFAS-perikelen. "Dit komt vooral doordat de PFAS-norm inmiddels iets afgezwakt is, waardoor veel projecten alsnog door kunnen gaan. Al is nog onduidelijk hoeveel."
"Onze inschatting is dat vooral veel projecten stil blijven liggen vanwege de eisen rondom stikstof. Zelfs nu ook daar enige verzachtende maatregelen door het kabinet zijn genomen. Want deze hebben relatief weinig effect in de Randstad. Terwijl daar wel het merendeel van de bouwprojecten plaatsvindt."
Inhaalslag
Voor 2021 verwacht de bank een stabilisering van de bouwproductie. Maar hoelang de problemen in de sector nog aanhouden is ook afhankelijk van welke maatregelen het kabinet verder neemt.
En als er weer volop vergunningen worden uitgegeven, dan kan het snel gaan. "Doordat er nog steeds vraag naar bouwprojecten is, ligt het voor de hand dat veel projecten tegelijk naar de markt komen op het moment dat hiertoe de ruimte wordt gegeven", zegt Buijs. "Dan kunnen problemen die we de afgelopen jaren hebben gezien weer de kop op steken, zoals personeelstekorten en hoge bouwkosten."
