Bedrijven Rotterdamse haven tekenen voor CO2-opslag
Vier bedrijven in de haven van Rotterdam doen mee met de plannen om bij hun processen de CO2 die normaal gesproken de lucht in gaat, af te vangen en op te slaan. Shell, ExxonMobil, Air Liquide en Air Products committeren zich aan de plannen. Een centrale pijpleiding transporteert het broeikasgas naar een leeg gasveld onder de Noordzee.
De opslag van CO2 is het belangrijkste plan van de industrie om de uitstoot op korte termijn fors terug te dringen. "We starten met ongeveer twee megaton per jaar", zegt projectleider Wim van Lieshout van Porthos, zoals het project heet. "Dat staat gelijk aan de uitstoot van een flinke kolencentrale."
Directeur Erik van Beek van ExxonMobil legt uit dat het in eerste instantie gaat om de CO2 die vrijkomt bij de productie van waterstof. Waterstof is een grondstof op de raffinaderij. "We zijn natuurlijk ook bezig met innovatie, maar CO2-afvang en -opslag is iets wat je relatief snel kan doen."
In veel internationale klimaatrapporten wordt het afvangen en opslaan van CO2 genoemd als noodzakelijk om de uitstoot terug te dringen. En ook in het Nederlandse Klimaatakkoord is is het een maatregel die de industrie wil nemen om uiteindelijk zeven van de beoogde veertien megaton CO2-reductie te realiseren.
Zorgen
Het hele project kost zo'n 400 tot 500 miljoen euro. Europese en duurzaamheidssubsidies zijn nodig om Porthos financieel haalbaar te maken. Daarom zijn milieu-organisaties niet enthousiast over deze methode.
"We zijn bezorgd dat er straks veel geld naar die opslag gaat en er dan geen geld meer over is voor de echte verduurzaming van de industrie", zegt Marjolein Demmers van Natuur en Milieu. Deze week maakte de Jonge Klimaatbeweging bekend dat dit een van de redenen is waarom het samenwerkingsverband van 72 jongerenorganisaties het Klimaatakkoord niet wil tekenen.
De bedrijven verenigd in Porthos zeggen dat het ontwikkelen van nieuwe technologie zoals groene waterstof en elektrificatie van processen nu eenmaal tijd gaat kosten. "Omdat we daarop niet willen wachten, willen we nu al op deze manier onze uitstoot terugdringen", projectleider Van Lieshout. Als alle vergunningen en subsidieaanvragen rond zijn, kan de eerste CO2 in 2023 worden opgeslagen.
Barendrecht
De techniek om CO2 af te vangen en op te slaan is niet nieuw en wordt al gebruikt in onder meer Noorwegen en Canada. Olie- en gasbedrijven pompen CO2 in lege velden om de laatste restjes eruit te krijgen. Porthos kan wel het eerste grootschalige CO2-opslagproject worden dat bedoeld is om uitstoot te reduceren. Ook in Europa wordt met belangstelling naar het project gekeken.
Al in 2006 wilde Shell starten met een proefproject in een gasveld onder Barendrecht. Ondanks steun van het kabinet ging het project niet door vanwege protesten van bewoners en de gemeenteraad. Die vreesden voor onveilige situaties bij opslag van CO2 onder een woonwijk.
Daarna probeerde de haven het op een andere manier. Met de nieuwe kolencentrales op de Tweede Maasvlakte werd afgesproken dat ze CO2 zouden gaan afvangen en opslaan in lege gasvelden onder de Noordzee. De subsidie kwam er, maar de kolencentrales zagen er toch van af. Ze vonden het plan te duur.
