Steeds meer woningen in lege winkels of kantoren, maar panden raken op
De kinderen slapen in de voormalige directiekamer. Het magazijn dient als keuken. Het kan als je woont in een 'transformatiewoning'. Zo heet een gebouw dat eerder een andere functie had. Meestal gaat het om kantoren die worden opgeknapt, maar ook ziekenhuizen en postkantoren veranderen in woningen.
Vorig jaar zijn er 13.000 woningen bij gekomen als gevolg van transformatie, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Transformatiewoningen vormen een wezenlijk deel van de totale groei van het woningaanbod. Bijna 14 procent van alle woningen die er in 2018 bij kwamen, waren transformatiewoningen. De aantallen groeien sinds 2012, maar de groei vlakt wel af.
Toevoegingen woningen aan woningvoorraad (bron CBS, de cijfers over 2018 zijn nog voorlopig)
| 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | |
| toevoegingen woningen aan woningvoorraad | 102.465 | 117.344 | 79.783 | 78.860 | 86.158 | 90.823 | 93.947 |
| waarvan woningtransformaties | 6.475 | 11.690 | 9.015 | 10.770 | 10.235 | 10.235 | 13.000 |
De gemeenten Eindhoven, Amsterdam en Den Haag hadden in de periode 2012 tot en met 2018 het grootste aantal woningtransformaties. Meestal gaat het om kantoorgebouwen, waarvan ruim de helft voor 1945 is gebouwd. De meeste woningen zijn kleiner dan 75 vierkante meter en worden voornamelijk bewoond door eenpersoonshuishoudens en mensen jonger dan 44 jaar.
Kantoorgebouwen zijn erg geschikt om te transformeren tot woningen, zegt vastgoed-econoom Madeline Buijs van ABN Amro. "Ze zijn groot, dus kun je er veel appartementen in creëren en ze staan op de goede plek, meestal in de Randstad waar de grootste vraag naar woningen is."
In Arnhem wordt dicht bij het centrum het voormalige postgirokantoor omgebouwd. In de grote betonnen kolos van vijftien verdiepingen komen 281 woningen, waaronder een groot penthouse. "We strippen het hele gebouw tot het betonnen casco met enkel de draagconstructie en de vloeren en bouwen vervolgens een heel nieuwbouwcomplex, gasloos en met koude/warmte-opslag", legt projectontwikkelaar Maikel Withaar van Borghese Real Estate uit in het NOS Radio 1 Journaal.
De 23 roltrappen van het immense gebouw zijn via een gat in het dak naar buiten getakeld. "Een pand een tweede leven en toekomst geven, daar word ik wel warm van", zegt Withaar.
Het Economisch Instituut Bouwnijverheid (EIB) kijkt naar het aantal vierkante meters dat van kantoorbestemming verandert in woonbestemming Zo is volgens het EIB te zien dat na 2016 de hoeveelheid kantoorruimte die een woonfunctie kreeg, begon te dalen.
Dat heeft een reden: volgens het EIB zijn de lege kantoren die geschikt zijn om woningen van te maken, zo goed als op.