Rookruimtes in horeca definitief verboden

Alle rookruimtes in de Nederlandse horeca moeten dicht. Dat is het gevolg van een uitspraak van de Hoge Raad.

Sinds 1 juli 2008 geldt in Nederland een rookverbod in de horeca, maar er werd een uitzondering gemaakt voor speciaal aangewezen rookruimtes. Antirookvereniging Clear Air Nederland (CAN) stapte naar de rechter, omdat de uitzondering in strijd zou zijn met een verdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO dat ook door Nederland ondertekend is.

Het gerechtshof in Den Haag stelde CAN eerder al in het gelijk, maar de Staat ging daarop in cassatie bij de Hoge Raad. De Hoge Raad verwerpt dat cassatieberoep en zegt dat rookruimtes niet wettig zijn. Het verbod op rookruimtes geldt per direct, maar het wordt niet meteen gehandhaafd, zegt staatssecretaris Blokhuis. Hij wil eerst met alle betrokken partijen om de tafel.

Sociale druk

De Hoge Raad verwijst in het arrest van vandaag naar een eerdere uitspraak. In 2014 bepaalde de hoogste rechter in een zaak tussen de Staat en CAN dat de toen gemaakte uitzondering op het rookverbod voor kleine cafés in strijd was met het WHO-verdrag. In het geval van de rookruimtes geldt volgens de Hoge Raad hetzelfde.

De advocaat-generaal, de juridisch adviseur bij de Hoge Raad, concludeerde een paar maanden geleden al dat de uitzonderingspositie in de Nederlandse horeca onwettig is.

Volgens de advocaat-generaal kunnen niet-rokers een sociale druk voelen om zich bij de rokers in een rookruimte aan te sluiten en het is volgens hem onvermijdelijk dat er rook ontsnapt en in de rookvrije gedeeltes van een café of restaurant terechtkomt.

Blij, maar ook kritiek

Antirookvereniging CAN is blij met de uitspraak van de Hoge Raad: "Een rookruimte bevordert de rookcultuur en dat is nu juist wat we niet willen met het oog op de jonge generatie."

Branchevereniging Horeca Nederland zegt dat de uitspraak een klap in het gezicht van horecaondernemers is. "Die hebben geïnvesteerd in rookruimtes. Het valt ook moeilijk te rijmen met de afspraken die we met staatssecretaris Blokhuis hebben gemaakt in het Preventie-akkoord. Daar hebben we afgesproken dat rookruimtes met ingang van 1 juli 2022 in de wet zouden worden verboden."

Horeca Nederland wil dat de rookruimtes tot in elk geval het nieuwe terrasseizoen (voorjaar 2020) open mogen blijven.

Er is meer kritiek op de uitspraak. Zo vreest burgemeester Kolff van Dordrecht meer overlast op straat. En hij schrijft dat hij meeleeft met horecaondernemers die de afgelopen jaren in de rookruimtes hebben geïnvesteerd.

Staatssecretaris Blokhuis noemt de uitspraak vanuit gezondheidsoogpunt "goed nieuws". Hij zegt daarbij dat het wel een streep zet door afspraken met Koninklijke Horeca Nederland (KHN) dat de rookruimtes pas in 2022 gesloten moeten zijn. Hij gaat op korte termijn met de betrokken partijen praten en wil halverwege oktober "zo veel mogelijk helderheid bieden over de gevolgen van de uitspraak".

Tot die tijd hoeft de horeca niet te vrezen dat een inspecteur langskomt, zegt Blokhuis. "Handhaving van het verbod is praktisch niet van de ene op de andere dag in gang te zetten."