Bevroren in de tijd: na 170 jaar een blik op de gezonken HMS Terror

Borden zijn onbeschadigd. Flessen staan nog rechtop in de provisiekast. Aan de wand hangen nog altijd twee vuurwapens, verroest, maar herkenbaar. De HMS Terror zonk zo'n 170 jaar geleden, maar het schip is opvallend goed bewaard gebleven, ontdekten Canadese duikers.

"Dit is veel beter dan we verwachtten", jubelt een van de onderzoekers. Ze hopen zelfs eindelijk te kunnen achterhalen waardoor het poolschip verdween.

Het lot van de Terror en zijn zusterschip de Erebus was jarenlang een van de grootste mysteries uit de tijd van de laatste grote ontdekkingsreizen. De schepen waren in 1845 uit Engeland gevaren om de Noordwestpassage in kaart te brengen, maar kwamen nooit terug.

Kannibalisme

De zoektocht naar de schepen hield Engeland lang tijd bezig (zelfs Charles Dickens zette zich ervoor in), maar de schepen bleven onvindbaar. Wel waren er Inuit-verhalen over wanhopige bemanningsleden die tot kannibalisme waren overgegaan.

Pas in 2016 werd de Terror teruggevonden, onder het ijs in de buurt van King William Island. Erebus was twee jaar eerder ontdekt, 75 kilometer verderop.

Omdat onderwaterarcheologie in het koude klimaat slechts enkele weken per jaar mogelijk is, heeft men nu pas uitgebreid opnames kunnen maken van de Terror. De onderzoekers hadden geluk: het water bleek bijzonder helder en door het mooie weer was er voldoende licht.

Uit de beelden blijkt dat de Terror haast vredig moet zijn gezonken. Het stuurwiel staat nog rechtop, serviesgoed is intact, de po's in de officierscabines staan nog op hun plek.

Belangrijker nog is dat het bureau van kapitein Crozier onaangetast lijkt. "De laatjes zijn dicht en het bureau ligt onder een laag slik. Dat zijn perfecte omstandigheden voor objecten en documenten. Elke la is een schatkist met ongekende informatie over de expeditie."

Door het ijskoude water, gebrek aan daglicht en de afwezigheid van zuurstof onder het slib zou zelfs papier bewaard kunnen zijn gebleven. Een scheepsjournaal, kaarten of dagboeken zou van onschatbare waarde zijn voor de onderzoekers.

Volgend jaar kunnen er misschien al objecten uit het schip worden geborgen.