Tracking-apps: onschuldige manier om kinderen te volgen of ultieme spionage?

• Meike Wijnhoven

  Redacteur Online

Weet jij wat je kinderen uitspoken of wanneer je partner vandaag thuiskomt? Mobiele apps waarmee je je familie kunt volgen, worden ruimschoots aangeboden in verschillende appstores.

Bijvoorbeeld ouders maken er gebruik van om hun kinderen in de gaten te houden, maar niet alle tracking-apps zijn onschuldig. Afgelopen week verwijderde Google zeven spyware-apps uit de Play Store, omdat deze apps zichzelf verborgen hielden op het startscherm van de telefoon. Deze apps waren bedoeld om iemand stiekem in de gaten te houden.

Toch werden de apps gepresenteerd als onschuldige manier om je kinderen te volgen. "Dit is een soort dekmantel. Bedrijven die deze software ontwikkelen, focussen op mensen die hun (ex-)partner in de gaten willen houden", vertelt ethisch hacker Sijmen Ruwhof. "In een relatie weet bijna iedereen de toegangscode van zijn partner. Dit kan tot problemen leiden. Je mobiele telefoon heeft allerlei sensoren, zoals een camera en gps. Hiermee is het een ultiem spionageapparaat."

Geen hacker, wel onethisch

Het is vrij eenvoudig om deze software te installeren, vertelt Ruwhof. En dat is ook het gevaar: je hebt alleen fysiek toegang nodig tot de telefoon van het doelwit om de app te installeren. Vervolgens wordt het icoontje automatisch verwijderd. "Je hoeft er geen hacker voor te zijn, alleen onethisch."

Ook kunnen de apps huiselijk geweld in de hand werken, blijkt uit onderzoek. De National Public Radio (NPR) heeft 72 opvanghuizen voor slachtoffers van huiselijk geweld ondervraagd. Uit dit onderzoek blijkt dat 85 procent van de medewerkers werkte met slachtoffers wier dader gebruik maakte van gps-tracking.

Volgens Ruwhof doet de politie weinig in dit soort gevallen. "Het vergt veel expertise om een individuele zaak tot veroordeling te laten komen. De politie beschikt niet over voldoende capaciteit en kennis", vertelt hij.

De politie laat aan de NOS weten op de hoogte te zijn van het bestaan van deze apps, maar het nog niet op grote schaal tegen te komen. Wel benadrukken ze dat dit niet wil zeggen dat het probleem er niet is.

Ouderlijk toezicht

De 'onschuldige' apps, die Google als legaal ziet, staan tegenwoordig automatisch al op veel telefoons. Dit zijn apps om je familie of vrienden te kunnen volgen, zoals de Find my Friends-app op de iPhone en Zoek mijn vrienden op Android-telefoons. Ook zijn er verschillende legale apps te downloaden die hierop gericht zijn.

Ouders met jonge kinderen zetten dit soort technologie steeds vaker in, vertelt Justine Pardoen, specialist mediaopvoeding bij Bureau Jeugd & Media. "Aan de ene kant is dit goed. Ouders vinden het prettig om in contact te staan met hun kind." Toch heeft het nadelen, volgens Pardoen. "Kinderen moeten de ruimte krijgen om te experimenteren zonder constant in de gaten te worden gehouden."

Judith (hele naam bekend bij redactie, red.) is wel te spreken over het gebruik van een app voor ouderlijk toezicht. Zij gebruikt Google Family Link om het telefoongebruik van haar 11-jarige zoon in de gaten te houden. Hiermee kun je zien welke apps je kind gebruikt en waar je kind op dat moment is.

"Het is toch fijn dat zijn gebruik een beetje gemonitord wordt", vertelt ze. Een van de functies waar Judith over te spreken is, is het bijhouden van de schermtijd. "Dan kun je eens laten zien wat hij eigenlijk doet op zijn telefoon en het hier over hebben. We zijn er heel open over."

Van de locatietracking maakt Judith vrijwel geen gebruik. "De enige keer dat we deze functie hebben gebruikt, was toen hij zijn telefoon kwijt was. Toen kon ik zien dat deze toch echt ergens in huis moest liggen."