Lerarentekort loopt verder op: 'Funest voor de kwaliteit'

• Laura Steenbeeke

  redacteur Binnenland

Scholen beginnen het komende schooljaar weer met een flink tekort aan leraren en onderwijsondersteunend personeel. Dat tekort is nog groter dan vorig jaar, zegt de PO-Raad.

Op dit moment zijn er nog ruim 3500 vacatures voor leraren in het basisonderwijs. De verwachting is dat 1400 daarvan voor het begin van het schooljaar niet zijn ingevuld. Vorig jaar waren dat er 1300.

De meeste vacatures zijn uitgeschreven voor leraren. Maar ook ander personeel is schaars: er wordt momenteel nog naar 400 onderwijsondersteuners en 320 schoolleiders gezocht. Bijna een op de twintig scholen dreigt daarmee zonder schoolleider te komen te zitten.

De PO-Raad denkt dat scholen het komende schooljaar dan ook flink creatief moeten zijn om elke leerling voldoende les te kunnen geven. "Schoolbesturen zijn optimistisch en zoeken hard door naar personeel, maar als tekorten worden ingevuld gaat dat vaak weer ten koste van de school waar de leraar vandaan komt", zegt Rinda den Besten van de PO-Raad.

"De helft van de schoolbesturen heeft al aangegeven komend schooljaar genoodzaakt te zullen zijn klassen naar huis te sturen en een kwart zegt onbevoegden voor de klas te zullen zetten", zegt Den Besten. "Dat is voor de kwaliteit van het onderwijs echt funest."

Het lerarentekort is vijf procent groter dan vorig jaar. Die toename is niet verrassend, want eerder werd al voorspeld dat het lerarentekort in 2027 zal oplopen tot meer dan 10.000 voltijdsbanen. Vooral scholen in de Randstad hebben last van de tekorten, maar ook in andere provincies merken scholen dat het lastig is om voldoende leraren te vinden.

Opmerkelijk is dat de PO-Raad ziet dat het aantal scholen met een lerarentekort afneemt, maar dat het aantal vacatures stijgt. Dat duidt erop dat scholen die al in de problemen zitten, meer moeite hebben om leraren te vinden. Hierdoor loopt de kansenongelijkheid in het onderwijs volgens de raad op, iets waar de onderwijsinspectie dit voorjaar ook al voor waarschuwde.

Vooral scholen met kwetsbare leerlingen vinden moeilijk leraren, signaleert de PO-Raad. Zo verliest het voortgezet speciaal onderwijs, dat ook onder de PO-raad valt, leraren aan het reguliere voortgezet onderwijs, omdat zij daar beter worden betaald.

"Het vak moet aantrekkelijker worden," zegt Den Besten van de PO-Raad. "Het kabinet heeft een kleine stap genomen door de salarissen te verhogen. Maar nu is echt de volgende stap nodig."

Twee vacatures vervuld

Ook de Da Costaschool in Utrecht heeft te maken met een tekort aan leraren, al ziet het er volgens interim-directeur Simone Leereveld inmiddels beter uit. "We hebben twee vacatures kunnen vervullen en hopen vandaag te horen dat iemand ja zegt tegen onze vacature voor groep 5. Maar het is wel een klus."

De Da Costaschool bestaat voor 95 procent uit kinderen met een Marokkaanse achtergrond. "Soms heb je te maken met een vooroordeel naar onze doelgroep van sollicitanten, maar door ze uit te nodigen en goed kennis te laten maken met de kinderen en het team, zien ze dat het hele fijne kinderen zijn om mee te werken, met hele betrokken ouders. Je moet dus iets aan salaris doen, maar ook laten zien wat voor school je bent", zegt Leerveld over mogelijke oplossingen voor het lerarentekort.

De school op het Utrechtse Kanaleneiland heeft uitval dit jaar op een creatieve manier kunnen oplossen. "We hebben een vacature gehad die we niet konden invullen met een leerkracht.. In plaats daarvan kwam er een hiphopmeester, die kinderen een dag per week vertelt over hiphop en de geschiedenis ervan en die met ze gaat rappen en dansen. Allerlei taal-activerende en creatieve activiteiten, die goed zijn voor de kinderen en die ons helpen een lege plek in te vullen."