Een vrije trap of met het hoofd: zo moet Oranje Zweden verslaan

Het Nederlands elftal is nog maar twee overwinningen verwijderd van een unieke prestatie, het veroveren van de wereldtitel. Maar eerst die halve finale. Vanavond is Zweden de eerste horde. Een van de wapens van het team van bondscoach Sarina Wiegman is in de eerste vijf wedstrijden duidelijk boven komen drijven: Oranje is levensgevaarlijk uit standaardsituaties.

In de kwartfinale tegen Italië waren twee vrije trappen van Sherida Spitse, die met vier assists ook bovenaan in het klassement staat, doorslaggevend voor de overwinning. Vivianne Miedema en Stefanie van der Gragt waren trefzeker met het hoofd op aangeven van de middenveldster.

En het waren niet de eerste doelpunten uit een standaardsituatie. Sterker nog: na de groepsfase heeft Oranje alleen nog maar uit standaardsituaties gescoord. In totaal kwam liefst zestig procent van de doelpunten niet voort uit open spel.

De Verenigde Staten ontbreken in bovenstaande tabel, maar dat heeft alles te maken met de monsterzege op Thailand (13-0). De drievoudig wereldkampioen maakte namelijk wel de meeste doelpunten uit standaardsituaties (acht stuks), maar in totaal was het land ook al goed voor 24 treffers. Het percentage van doelpunten uit standaardsituaties is daardoor 33,33 procent.

Terug naar Nederland, want de Verenigde Staten zijn immers (nog) geen thema. Eerst de Zweedse vrouwen. Want zij zullen ongetwijfeld beducht zijn voor de kwaliteit van Spitse, die ook erg gevaarlijk is met vrije trappen die ze direct afvuurt op het doel. Van de vier halve finalisten wonnen de Zweedse vrouwen de minste kopduels (47,5% tegenover 63,6% van Nederland).

Pierre van Hooijdonk, analist van de NOS tijdens het WK voetbal in Frankrijk, was in zijn carrière vrijetrappenspecialist en veelvuldig succesvol met het hoofd. De laatste vier van de vijf doelpunten van de Oranjevrouwen kwamen uit standaardsituaties. Hoe kijkt hij naar deze en andere statistieken?

"Het is een wapen. Het is fijn om dat achter de hand te hebben als het allemaal niet zo loopt. Je hoeft niet in vorm te zijn, of heel goed te voetballen. Als het niet gaat zoals je wilt, kan je daarop terugvallen. Ik denk niet dat Nederland daarop leunt, maar die situaties ontstaan. En dan is het fijn dat je dat kan uitbaten."

Nederland maakte dit WK al vijf doelpunten met het hoofd en was daarmee voor de halve finales ook 'kopscorer' van het toernooi. Dinsdagavond namen de Verenigde Staten die koppositie over, door twee doelpunten met het hoofd.

En hoewel Spitse nog niet tot scoren kwam, was ze met een aantal vrije trappen wel erg gevaarlijk. Iets waar Oranje op traint, weet ook Van Hooijdonk.

"Daar trainen ze zeker specifiek op. In de aanloop naar het toernooi ben ik daar ook wel klein beetje bij betrokken geweest voor het WK. Ik denk wel dat je er nog meer uit kan halen. Ik zou altijd twee spelers naast de muur zetten. Volgens de regels mag dat niet meer, maar zet ze dan een meter of anderhalve meter ervoor of erachter", vindt de oud-spits van onder meer Feyenoord en Fenerbahçe.

"De gedachte daarachter is dat je het zicht van de keeper ontneemt. Dus als je ze er een meter voorzet, is het effect uiteindelijk hetzelfde. De vrije trap die Spitse in de handen van de keeper schoot tegen Italië, daar deed Nederland dat bijvoorbeeld niet."

Toch wil Van Hooijdonk wel een kanttekening plaatsen bij de statistieken en dan met name bij de assists van Spitse. "Ik vind het wel een beetje overdreven dat al die vrije trappen als assists worden gezien."

Bekijk hieronder de vier assists van Spitse op het WK voetbal in Frankrijk:

"De fysieke verschillen in het vrouwenvoetbal zijn nog een stuk groter dan in het mannenvoetbal", begint Van Hooijdonk zijn uitleg. "Die vrije trap die Van der Gragt binnenkopt, dat is gewoon een bal die de zestien ingeslingerd wordt."

"Het is Nederlands kracht dat ze mensen hebben met lengte die tegen die bal aan kunnen lopen. Maar dat zo'n bal binnen gekopt wordt bij de mannen, dat acht ik veel kleiner. Daar zijn die fysieke verschillen veel te klein geworden."

Van Hooijdonk wil daarmee niet zeggen dat het niet goed is. "Maar we moeten ook niet doen alsof het een perfecte vrije trap is waarbij zij de bal precies panklaar op het hoofd van Van der Gragt legt. Kijk, zo'n voorzet van Shanice van de Sanden op Miedema (1-0 tegen Kameroen red.), dat is een bal waarover na is gedacht."

"Zij passeert haar tegenstander op snelheid, moet kijken waar Miedema loopt en geeft het dan op de juiste hoogte voor. Daar is meer kwaliteit voor nodig dan deze vrije trap die op de goede hoogte in de zestien wordt geschoten met de wreef. Dat zou iedere voetballer moeten kunnen", vervolgt Van Hooijdonk, die momenteel wel positief is over Spitse.

"En dat is natuurlijk ook wel meteen haar kracht. Er zijn niet veel vrouwen die bal met zo veel kracht kunnen schieten als zij. En ik heb haar het begin van het toernooi bekritiseerd, maar dat wil ik hiermee niet doen. Ze heeft zich echt weer teruggevochten. Het is fantastisch dat Nederland die kwaliteiten heeft, maar ik vind die statistiek en dat zij alle assists op haar naam krijgt een klein beetje onzin."