Kabinet wil contante betalingen boven 3000 euro verbieden

Contante betalingen boven de 3000 euro worden verboden. Ook gaat Nederland in Europa pleiten voor het afschaffen van het biljet van 500 euro. Met deze maatregelen willen de ministers Hoekstra van Financiën en Grapperhaus van Justitie en Veiligheid witwassen door criminelen aanpakken.

Beide ministers hebben een gezamenlijk plan daarover vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd. "De bedoeling is dat we paal en perk gaan stellen aan witwassen", zei minister Hoekstra in het NOS Radio 1 Journaal. Jaarlijkse wordt in Nederland naar schatting 16 miljard euro witgewassen.

Nu geldt voor contante transacties boven 10.000 euro een meldplicht, straks wordt dat een verbod op transacties boven de 3000 euro. "Winkeliers mogen het bedrag dan gewoon niet meer accepteren", zegt Hoekstra. "We hebben samen met de politie gekeken of dit te handhaven is en de politie is tevreden over deze ingreep. Het helpt echt bij de aanpak van georganiseerde misdaad en witwassen."

Het verbod op contante transacties boven de 3000 euro geldt alleen voor ondernemers als winkeliers en garagebedrijven. Als een particulier op bijvoorbeeld Marktplaats iets aanbiedt dat duurder is dan 3000 euro en er wordt cash afgerekend, geldt dat verbod niet.

Dat is omdat er bij bedrijven als winkels sprake is van een continue geldstroom. Particulieren hebben veel minder te maken met betalingen boven 3000 euro, waardoor het niet efficiënt is om bij de aanpak van witwassen hierop in te zetten.

Verkeerde handen

Voor een verbod op het biljet van 500 euro heeft Nederland de steun van andere Europese landen nodig. "Je ziet nu al dat het biljet niet meer wordt uitgegeven. Maar we kunnen ook afspreken dat je er niet meer mee mag betalen, omdat je ziet dat deze biljetten vaak in verkeerde handen zijn."

Volgens Hoekstra doet vooral de georganiseerde misdaad veel betalingen met biljetten van 500 euro. "Als je een contante betaling van 100.000 euro doet, doe je die het liefste met grote biljetten. Als iemand veel van zulke betalingen doet is dat vaak een indicatie van witwassen, ziet de politie. Daarom willen we die biljetten eruit hebben."

Poortwachter

Ook voor banken verandert er het nodige. Ze moeten zelf als 'poortwachter' hun financiële systemen, capaciteit en technologie op orde brengen. Daarnaast moeten banken informatie die ze hebben met elkaar kunnen delen.

"Als een bank een heleboel indicaties heeft van fout gedrag en witwassen, zoals contante stortingen of geldtransacties naar dubieuze landen, kan een cliënt wel de bank uit worden gezet, maar mag die informatie niet worden gedeeld met andere banken", zegt Hoekstra.

"Zo'n cliënt stapt gewoon een nieuwe bank binnen en het hele circus begint opnieuw. We vechten dus met de hand op de rug tegen dit soort criminaliteit en dat moet veranderen."

Drempel te laag

De verlaging van 10.000 euro naar 3.000 euro is volgens Detailhandel Nederland net een stap te ver. Volgens de branchevereniging is niet onderzocht of hiermee witwassen effectief wordt tegengegaan. De effectiviteit wordt onder meer betwijfeld omdat er in Duitsland geen verbod is op het uitgeven van grote bedragen contant geld.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is juist blij met de voorgestelde aanpak. "Doordat poortwachters en overheid de handen ineenslaan geven we een krachtig signaal dat criminelen hier niet moeten zijn met hun zwarte geld", zegt voorzitter Chris Buijink van de NVB.

Volgens een woordvoerder van de Betaalvereniging Nederland is er überhaupt weinig reden om grote bedragen contant af te rekenen. Daarbij wijst hij op de komst van Instant Payments tussen zeven toonaangevende Nederlandse banken. Daarmee staat geld binnen enkele seconden op een andere rekening.