Slimme Tilburgse methode keert patiënten onder narcose zonder tillen

In het Elisabeth-Tweesteden-Ziekenhuis in Tilburg en Waalwijk is een slimme techniek bedacht om patiënten die in buikligging geopereerd moeten worden, te keren. Met perslucht wordt een speciale mat zo opgeblazen dat ze zonder veel moeite van hun rug op hun buik kunnen worden gedraaid. Met enkele opblaaskussens wordt de patiënt dan op de juiste hoogte neergelegd. Dat scheelt rugklachten bij ziekenhuispersoneel.

Kijk hier hoe de nieuwe techniek werkt:

Bij een volledige narcose kunnen patiënten niet meteen in buikligging op de operatietafel worden gelegd, omdat zo'n narcose in rugligging moet worden toegediend. Tot nu toe gebeurt het keren van patiënten handmatig. Daarvoor zijn vijf tot zes medewerkers nodig. Met de nieuwe methode zijn nog maar drie mensen nodig voor het keren van een patiënt. En die hoeven niet meer te tillen.

Tien jaar aan gewerkt

Het omkeren van een patiënt onder narcose is zwaar werk. Tussen de zestig en honderdtwintig kilo 'dood gewicht' laat zich heel slecht tillen. Mensen die het vaak doen, lopen grote kans op (ernstige) rugklachten.

Van de leden van het operatieteam waarmee de Tilburgse neurochirurg Paul Depauw doorgaans werkt, is de helft geopereerd aan een lage rughernia, de meeste opgelopen door het keren van operatiepatiënten. Depauw zinde daarom al jaren op een methode om de belasting van de rug van zijn medewerkers te verminderen.

Depauw studeerde er 10 jaar op hoe hij daarbij perslucht kon gebruiken. Die wordt in operatiekamers gebruikt om chirurgisch gereedschap aan te drijven. Depauw ontwikkelde zelf hulpmiddelen: een herbruikbare opblaasmat waarop de patiënt ligt en een paar opblaaskussens die op zijn of haar lichaam worden geplakt. De opblaaskussens zijn eenmalig te gebruiken.

Internationale belangstelling

In Tilburg is de opblaastechniek om patiënten te keren intussen bij vijf operaties getest. De academische ziekenhuizen in Leiden en het Vlaamse Leuven gaan de nieuwe aanpak ook beproeven. Verder lopen er gesprekken met ziekenhuizen in Parijs, Bonn, Zürich en Uppsala.

In Nederland worden jaarlijks ongeveer 75.000 operaties in buikligging uitgevoerd. Vrijwel zonder uitzondering zijn dat operaties aan de rug of de nek. De ziekenhuizen in Tilburg en Waalwijk doen ieder jaar twee- tot drieduizend van dergelijke operaties. In heel Europa en de Verenigde Staten gaat het in totaal om een kleine vier miljoen operaties in buikligging.