Overal een warme zomerdag, toch grote verschillen in gevoelstemperatuur

Het is deze week warm in Nederland, maar op de ene plek toch veel meer dan de andere. Vooral in binnensteden is de kans op een hoge gevoelstemperatuur het grootst is, blijkt uit een analyse.

In steden staan gebouwen dicht op elkaar, zijn veel pleinen, en is weinig schaduw en wind. Binnensteden veranderen op warme dagen in zogenoemde hitte-eilanden: als de luchttemperatuur 25 graden is, kan de bebouwing en het gebrek aan groen zorgen voor een gevoelstemperatuur die kan oplopen tot wel 46 graden Celsius.

In provincies met minder bebouwing, zoals Zeeland, Friesland, Groningen en in de kop van Noord-Holland liggen de luchttemperatuur en gevoelstemperatuur veel dichter bij elkaar.

De hittestress-scan van Bluelabel toont tot op de halve vierkante meter de gemiddelde gevoelstemperatuur tussen 12.00 en 18.00 uur op een hete zomerdag. De gevoelstemperatuur is iets anders dan de luchttemperatuur die een thermometer aangeeft: de gevoelstemperatuur zegt meer over de impact van hitte op mensen.

Voor de analyse van de gevoelstemperatuur in Nederland, heeft Bluelabel verschillende datasets over onder meer luchtvochtigheid, bebouwing en begroeiing gecombineerd.

"Het is mogelijk dat de gemeten luchttemperatuur maar 25 graden is, terwijl het veel warmer aanvoelt", legt BlueLabel-expert Hanneke Schuurmans uit. De gevoelstemperatuur wordt door meer factoren beïnvloed dan alleen de luchttemperatuur. Zo spelen ook de verhouding zon en schaduw, de aan- of afwezigheid van wind en de luchtvochtigheid een rol. "Als je net uit het zwembad komt, dan voelt het koeler aan. De gevoelstemperatuur is dan lager doordat je nat bent. Terwijl de luchttemperatuur waarschijnlijk vrijwel gelijk is als toen je nog droog was."

Bekijk hieronder de hittescans van een aantal grote Nederlandse steden:

Gemeenten, provincies en waterschappen moeten nog dit jaar de knelpunten rondom wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen in kaart brengen. Het RIVM heeft daarom een standaard voor hittestresstesten ontwikkeld, waarbij 1 juli 2015 als meetmoment geldt. Bluelabel heeft op basis van die standaardmethode gebruikt om voor heel Nederland in kaart te brengen waar de gevoelstemperatuur het hoogst is.

De berekeningen zijn gedaan op basis van de temperaturen op 1 juli 2015. Toen was het bij het KNMI station in Herwijnen gemiddeld 25.8 graden, met een maximumtemperatuur van 33.3 graden Celsius.

De analyse wordt onder meer in Den Bosch gebruikt. Daar hebben ze ervoor gekozen om een plein waar vanavond een opera wordt uitgevoerd pas relatief kort van tevoren vrij te geven voor het publiek. Op die manier wordt voorkomen dat mensen die een goede plek willen urenlang in de brandende zon zitten.